IN MEMORIAM

Στις 18 Φεβρουαρίου –ημερομηνία γέννησης του Νίκου Καζαντζάκη- του 2004 απεβίωσε στην Αθήνα η Ελένη Καζαντζάκη, σε ηλικία 101 ετών. Υπήρξε η πιστή σύντροφος του Καζαντζάκη, από το 1924 έως το 1957. Ήταν συγγραφέας, δημοσιογράφος και κριτικός του κινηματογράφου και είχε δημοσιεύσει τρία βιβλία: Η αληθινή τραγωδία του Παναΐτ Ιστράτι (στα ισπανικά), Η άγια ζωή του Μαχάτμα Γκάντι (στα γαλλικά και στα ελληνικά) και Η Κίνα(στα γαλλικά και στα ελληνικά). Υπήρξε ιδρυτικό και επίτιμο μέλος της Εταιρείας μας. Χάνουμε μια μεγάλη φίλη και εκφράζουμε στις ανιψιές της και στους κληρονόμους του Νίκου Καζαντζάκη τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια. Ενταφιάστηκε στο Ηράκλειο, κοντά στον τάφο του Νίκου Καζαντζάκη. Η Εταιρεία ανακοίνωσε το θάνατό της σε γαλλικές και ελβετικές εφημερίδες και κατέθεσε πολλά στεφάνια στην κηδεία της. Η Συντονιστική Επιτροπή τίμησε, το φθινόπωρο, τη μνήμη της στη Γενεύη, στην Αντίμπ και στο Ηράκλειο.

Στις 19 Οκτωβρίου 2005 απεβίωσε στην Αθήνα, σε ηλικία 89 ετών, ο Γιώργος Ανεμογιάννης, σκηνογράφος, ενδυματολόγος θεάτρου, ιδρυτής μουσείων και επιφανής μελετητής του έργου του Καζαντζάκη. Η ταφή του έγινε στο Ηράκλειο, παρουσία των συγγενών του, των τοπικών αρχών και πλήθους κόσμου. Παρέστησαν πολλά μέλη της Εταιρείας (μεταξύ των οποίων η κα Κλεοπάτρα Πρίφτη και ο κ. Γεώργιος Στασινάκης) και κατέθεσαν στεφάνους. Το θέατρο χάνει ένα μεγάλο καλλιτέχνη, το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη, στους Βαρβάρους-Μυρτιά, το οποίο ίδρυσε και εμψύχωσε ο ίδιος, καθώς και η Εταιρεία μας, χάνουν έναν πιστό φίλο. Θα διατηρήσουμε την ανάμνηση ενός εκλεκτού ανθρώπου, απλού, καλλιεργημένου και πάντα διαθέσιμου. Ο αθηναϊκός και κρητικός τύπος αφιέρωσαν εκτεταμένα δημοσιεύματα στη μνήμη αυτού του μεγάλου ανθρώπου. Ο Δήμος Παλαιού Φαλήρου και η Εταιρεία μας θα τον τιμήσουν στις 8 Μαρτίου 2006, ώρα 19.30, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου.

Πληροφορηθήκαμε με θλίψη μας το θάνατο του μεγάλου ζωγράφου, γραφίστα, γλύπτη και υαλοτέχνη Hans Erni. Έφυγε από τον κόσμο στις 21 Φεβρουαρίου 2015, στη γενέτειρά του Λουκέρνη, σε ηλικία 106 ετών. Λάτρης του ελληνικού πολιτισμού και θαυμαστής του έργου του Καζαντζάκη, φιλοτέχνησε το εξώφυλλο της επιθεώρησής μας Le Regard crétois, καθώς και αφίσες για εκδηλώσεις της ΔΕΦΝΚ. Χάσαμε ένα μεγάλο φίλο. Απευθύνουμε στους οικείους του τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη και η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ) πληροφορήθηκαν με βαθιά τους θλίψη το θάνατο της Κλεοπάτρας Πρίφτη, στις 13 Αυγούστου 2015, ύστερα από μακρόχρονη ασθένεια. Σύμφωνα με την τελευταία της επιθυμία, αποτεφρώθηκε και η τέφρα της διασκορπίστηκε στο Κρητικό Πέλαγος στις 4 Σεπτεμβρίου 2015. Γεννήθηκε το 1925 στη Νέα Υόρκη από Κρήτες γονείς. Έζησε από το 1929 έως το 1945 στα Χανιά και στη συνέχεια στην Αθήνα. Ακολούθησε σπουδές στα νομικά, τη μουσική, το τραγούδι και το θέατρο. Αφιέρωσε τη ζωή της στη συγγραφή πολυάριθμων έργων για την Κρήτη, για την ελληνική ιστορία, για το θέατρο και προπάντων για τον Νίκο Καζαντζάκη. Στις 30 Μαΐου 1956, σε μια επιστολή του από την Αντίμπ, γράφει ο Καζαντζάκης (τον είχε γνωρίσει προσωπικά στην Αθήνα το 1945): «Με μεγάλη συγκίνηση, με μεγάλη χαρά διάβασα το θερμό γράμμα Σας. Χαίρουμαι που υπάρχουν τέτοιες ψυχές –μεγάλη αμοιβή για όποιον φωνάζει μέσα στην ερημία». Έδωσε δεκάδες διαλέξεις για το μεγάλο Κρητικό, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μέχρι και τη μακρινή Ισλανδία. Υπήρξε δωρήτρια του Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη και γραμματέας του διοικητικού του συμβουλίου. Χρημάτισε επί σειρά ετών Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ. Τόσο το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη, όσο και η ΔΕΦΝΚ την ανακήρυξαν επίτιμο μέλος τους. Απευθύνουμε στους συγγενείς της τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια. Ανακοινώνουμε επίσης ότι θα της αποτίσουμε φόρο τιμής στην Αθήνα, στις 11 Οκτωβρίου 2015.

Την Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου, σε μια λιτή τελετή, όπως ήταν άλλωστε και η επιθυμία της αποθανούσης Κλεοπάτρας Πρίφτη, η τέφρα της μεταφέρθηκε και διασκορπίστηκε στο Κρητικό Πέλαγος. Την πρωτοβουλία για την τελετή είχε το Μουσείο Καζαντζάκη, το οποίο η Κρητικιά συγγραφέας υπηρέτησε επί σειρά ετών από τη θέση της Γενικής Γραμματέως. Το Μουσείο οφείλει την επιβίωσή του και στη δική της πολλαπλή ευαισθησία, καθώς το στήριξε οικονομικά και ηθικά, τονίζοντας δημόσια πολλές φορές πως «εκείνο που θα μείνει από τον Καζαντζάκη για τις επόμενες γενιές είναι το Μουσείο και οι σπουδαίες του δραστηριότητες».

Το Μουσείο εκπροσώπησε ο Πρόεδρός του, κ. Στέλιος Ματζαπετάκης ενώ παραβρέθηκαν ακόμη η κ. Σοφία Κανάκη εκ μέρους της Διεθνούς Εταιρίας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, ο κ. Ρούσσος Κυπριωτάκης, τ. Δήμαρχος Αρχανών-Αστερουσίων και στενός της φίλος, ο κ. Κώστας Παπαδάκης, Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων του Μουσείου, η Διευθύντρια του Μουσείου κα Βαρβάρα Τσάκα και ο στενός συνεργάτης κ. Αντώνης Λεβέντης, καθώς και το ζεύγος Νίκου και Έλλεν Γιγουρτάκη, φίλοι της αείμνηστης για πολλά χρόνια.

Το Μουσείο ευχαριστεί θερμά τον κ. Αντώνη Κοκκινίδη που ευχαρίστως μετέφερε τους ανωτέρω με το σκάφος του, διευκολύνοντας τη διαδικασία.

Η Κλεοπάτρα Πρίφτη «έφυγε» από τη ζωή στις 13 Αυγούστου.

Γεννήθηκε το 1925 στη Νέα Υόρκη από Κρήτες γονείς. Έζησε από το 1929 έως το 1945 στα Χανιά και στη συνέχεια στην Αθήνα. Ακολούθησε σπουδές στα νομικά, τη μουσική, το τραγούδι και το θέατρο.

Αφιέρωσε τη ζωή της στη συγγραφή πολυάριθμων έργων για την Κρήτη, την ελληνική ιστορία, το θέατρο και προπάντων για τον Νίκο Καζαντζάκη, τον οποίο είχε γνωρίσει και προσωπικά στην Αθήνα το 1945. Έδωσε δεκάδες διαλέξεις για τον μεγάλο Κρητικό, στην Ελλάδα και το εξωτερικό και χρημάτισε επί σειρά ετών Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, η οποία με τη σειρά της θα αποτίσει φόρο τιμής στην εκλιπούσα στις 11 Οκτωβρίου 2015, στην Αθήνα, παρουσία και του προέδρου της Εταιρείας και για χρόνια συνοδοιπόρου της κ. Γιώργου Στασινάκη.

Ο αποχαιρετισμός από το Στ. Ματζαπετάκη:

«Αγαπημένη μας Κλεοπάτρα,
Ενσάρκωνες πολλά και σπάνια προσόντα.
Γνώσεις, ευαισθησίες, καλλιέργεια, ποιότητα, αξιοπρέπεια, υπερηφάνεια.
Ήσουν άνθρωπος της προσφοράς.
Αυστηρή στις επιλογές και τις αναζητήσεις σου, που αν τύχαινε να τις ανακαλύψεις ήξερες να αφοσιώνεσαι, όπως έκανες με τον Καζαντζάκη κι ό,τι είχε σχέση μ’ αυτόν.
Για σένα, το πνεύμα και η ψυχική σου καλλιέργεια είχαν πρωτεύουσα σημασία.
Γι’ αυτό ίσως προτίμησες να αποτεφρωθεί ό,τι είχε σχέση με την υλική σου παρουσία και να μείνουν στην μνήμη μας, τα άυλα χαρίσματα που πληθωρικά διέθετες εν ζωή.
Τιμή και επώδυνη βαριά ευθύνη με επιφορτίζει ως πρόεδρο του Μουσείου, για το οποίο τόσο νοιαζόσουν, να υλοποιήσω την επιθυμία σου και να διασκορπίσω την τέφρα σου στη θάλασσα που περιβάλλει την Κρήτη μας.
Όλοι εμείς που είμαστε εδώ και σε αποχαιρετούμε ευχόμαστε το κύμα που θα σε δεχθεί να σε ταξιδέψει σε άλλους, καλλίτερους ίσως κόσμους. Καλό σου ταξίδι.»

Πηγή: cretalive.gr

Στις 22 Σεπτεμβρίου έφυγε από τη ζωή στο Σάο Πάολο, σε ηλικία 91 ετών, η Isis Borges Belchior de Fonseca. Καθηγήτρια Αρχαίας και Νέας Ελληνικής γλώσσας, λογοτέχνης, ιδρύτρια της Έδρας Νέο-Ελληνικής Γλώσσας. Για πολλά χρόνια είχε διδάξει τα ελληνικά γράμματα στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο, διαμορφώνοντας έτσι μια ολόκληρη γενιά φοιτητών μέσα από τη μελέτη και τη γνώση του ελληνικού πολιτισμού.
Έχει μεταφράσει στα πορτογαλικά πολλά βιβλία του Καζαντζάκη. Ίδρυσε και διηύθυνε για μεγάλο διάστημα το Βραζιλιανό Τμήμα της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ).
Το 2015 η Ελληνική Πολιτεία της απένειμε τον τίτλο «Πρεσβευτή Ελληνισμού».
Είναι η τρίτη απώλεια για την Εταιρεία μας τούτη τη χρονιά μιας χαρισματικής προσωπικότητας, μετά το θάνατο του μεγάλου Ελβετού ζωγράφου και χαράκτη Hans Erni, στον οποίο οφείλουμε το σχέδιο του εξωφύλλου του περιοδικού της ΔΕΦΝΚ Le Regard crétois/Η Κρητική ματιά και της συγγραφέως και Προέδρου του Ελληνικού Τμήματος Κλεοπάτρας Πρίφτη.
Θα τους θυμόμαστε πάντα με αγάπη και συγκίνηση.