Αρχική Σελίδα

«Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ»
Μετάφραση στη βουλγαρική γλώσσα: Georgi Kufov
Εκδόσεις: Enthusiast
Έτος: 2021

Εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ», 12 Ιουνίου 2021

Εφημερίδα «ΠΕΛΟΠΟΝΗΣΣΟΣ», 20 Ιουνίου 2021

«ΓΝΩΜΗ ΠΑΤΡΩΝ», 13 Ιουνίου 2021

Εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», 13/6/21

Εφημερίδα «ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ», Μελβούρνη, 10/6/21

«Κρητικά Νέα», 1/4/21

Υπενθυμίζουμε ότι αυτή την περίοδο συνεχίζουμε να μελετάμε το μυθιστόρημα του Ν. Καζαντζάκη «Καπετάν Μιχάλης», μέχρι τον Ιούλιο, με την προοπτική ζωντανής συζήτησής του στη Λέσχη Ανάγνωσης. Η επιλογή του έργου έγινε με βάση τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821.

Από τη στιγμή που έχουν αρχίσει να αίρονται οι περιορισμοί λόγω του κορωναϊού, επιθυμούμε να οργανώσουμε μία δια ζώσης συνάντηση τον Ιούλιο, ώστε να γνωριστούμε, να αλληλεπιδράσουμε και να συζητήσουμε όλοι μαζί, πέρα από το έργο και τους στόχους του Ομίλου.

Οι υπεύθυνοι του Ομίλου
Νίκος Σκεντέρης και Βαγγέλης Ρεμπάπης

Ελληνική ομάδα: Σάββατο 8/5
Δανέζικη ομάδα: Κυριακή 9/5.

Διαβάσαμε στην πρώτη μας συνάντηση το έργο: Ζορμπάς.

Για την επόμενη συνάντησή μας που θα γίνει στις 18 Ιουνίου, θα διαβάσουμε την ‘Ασκητική’. Θα ακολουθήσει και δείπνο σε Κρητικό εστιατόριο στην Κοπεγχάγη.

Λειτουργούν δύο ομάδες: ελληνική με αρκετά μέλη και δανέζικη με 3 Δανούς και δύο Ελληνίδες (κα Σταυρούλα Σταθουδάκη Μαρίνου και κα Ελίνα Σταματάτου).

Ο παράδεισος του Καζαντζάκη

«On Time», 4/5/21

«Πατρίς Ηρακλείου», 3/4/21

Η κα. Κατερίνα Ζωγραφιστού

«Πατρίς Ηρακλείου», 19/3/21″

«Κυριακάτικη Kontra News», 21/2/21

Η μακέτα του εξωφύλλου σχεδιάστηκε από τον μεγάλο Ελβετό ζωγράφο Hans Erni

Περιεχόμενα του τεύχους 47, Δεκέμβριος 2020

Ο Όμιλος Φίλων Νίκου Καζαντζάκη Λάρισας πραγματοποίησε την 1η διαδικτυακή του συνάντηση το Σάββατο 20/2/2021 7-9μμ σε πλατφόρμα zoom της Δια Βίου Εκπαίδευσης του Δήμου Λαρισαίων, που παραχώρησε ευγενικά ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και μέλος του Ομίλου Δ. Δεληγιάννης.
Ανάμεσα στους πολλούς συμμετέχοντες και εκπρόσωποι της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη(ΔΕΦΝΚ) απο τη Γενεύη(Ρόζμι Πάλις και Δημήτρης Τζάνος)και απο το Δουβλίνο(Στέλλα Ξενοπούλου)κι απο το ΔΣ του Ελληνικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ η Σοφία Νταλαμπέκη και η Κατερίνα Ζωγραφιστού απο το Ηράκλειο Κρήτης, που η συμβολή τους στη συζήτηση ήταν πολύ σημαντική.
Πρώτα παρουσιάστηκε απο την Ελένη Παντελοδήμου το 2ο τεύχος του λογοτεχνικού-επιστημονικού περιοδικού του Πολιτιστικού Κέντρου Εκπαιδευτικών(ΠΟΚΕΛ)»Λεξωτεχνίες»,που θα κυκλοφορήσει τον Μάρτιο και που είναι αφιερωμένο στον Ν.Καζαντζάκη με 4 κείμενα (Κ.Πάνου, Γ.Στασινάκη, Β.Λιαπή και Β.Ρεμπάπη) και στον Κ.Κούμα.
Ακολούθησε η παρουσίαση του πρόσφατου βιβλίου του Γ.Στασινάκη, Προέδρου της ΔΕΦΝΚ, «Δρόμοι Ζωής-στα χνάρια του Νίκου Καζαντζάκη 1989-2019″(Καπα Εκδοτική) απο τον Νίκο Σκεντέρη, συνυπεύθυνο της Ομάδας και Αντιπρόεδρο του Ελληνικού Τμήματος και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της ΔΕΦΝΚ, που ολοκληρώθηκε με προβολή βιντεοταινίας.
Η πρόταση για μελέτη του μυθιστορήματος του Νίκου Καζαντζάκη «Καπετάν Μιχάλης» μέχρι τον Απρίλιο έγινε απο όλους δεκτή, με την προοπτική ζωντανής συζήτησης μέχρι τότε(ας σημειωθεί οτι θα προηγηθεί τον Απρίλιο διαδικτυακή συζήτησή του στην Παγκόσμιο Λέσχη Ανάγνωσης της ΔΕΦΝΚ).Η επιλογή του έργου έγινε λόγω της συμπλήρωσης 200 χρόνων απο την Επανάσταση του 1821.Στον «Καπετάν Μιχάλη» αναφέρθηκε ο Β.Ρεμπάπης ,ως συνυπεύθυνος της Ομάδας.
Ο Πρόεδρος του ΠΟΚΕΛ Αργύρης Γιουρούκης αναφέρθηκε στο πώς σχεδιάζει να δραστηριοποιηθεί το ΠΟΚΕΛ όταν επανέλθουμε σε «κανονικότητα» τόσο για δράσεις στα σχολεία όσο και για τη λειτουργία της Λέσχης Ανάγνωσης.
Ο Δ.Δεληγιάννης πρότεινε τη διοργάνωση webinar(στρογγύλης τράπεζας)μετά απο 1 περίπου μήνα με ομιλητές μελετητές του έργου του Νίκου Καζαντζάκη σε θέμα που θα επιλέξουμε.
Η θεματολογία που προτάθηκε για το επόμενο διάστημα ήταν:
Κινηματογράφος και Νίκος Καζαντζάκης(ο Ν.Σκεντέρης ανέφερε οτι πρόταση των υπευθύνων της Ομάδας να αναπτύξει το θέμα ο πανεπιστημιακός Αθ.Αγάθος έγινε απο τον ίδιο δεκτή).
Οι γυναίκες και ο Νίκος Καζαντζάκης(με το θέμα έχει ασχοληθεί και μιλήσει τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό η Ρόζμι Πάλις, που θα μπορούσε το καλοκαίρι να μιλήσει για το θέμα).
Κατασκευή οπτικοακουστικού υλικού πάνω στο έργο του Νίκου Καζαντζάκη
(κόμικς, ταινίες κ.α.),αξιοποιώντας την εμπειρία μελών της ΔΕΦΝΚ.
Ο Δ.Τζάνος ανακοίνωσε την κυκλοφορία του νέου τεύχους της ετήσιας έκδοσης της ΔΕΦΝΚ «Κρητική Ματιά» στην Αθήνα και η Ρόζμι Πάλις μετέφερε τη συγκίνηση και τις ευχαριστίες του Γ.Στασινάκη για τις εκδηλώσεις αγάπης στο πρόσωπό του.
Η συζήτηση έκλεισε με την υπόσχεση να ξανασυναντηθούνε σύντομα οι Φίλοι του Νίκου Καζαντζάκη διαδικτυακά.

Στις 10 Φεβρουαρίου 2021, κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής εκδήλωσης του Ιρλανδο-ελληνικού Συνδέσμου: «Μνημονεύοντας το Iερό ήχος και αρχιτεκτονική ορίζοντας το τοπίο» «Memorialising the Sacredsound and architecture defining the landscape» στο Δουβλίνο, διάβασα αποσπάσματα πεντάλεπτης διάρκειας από το μυθιστόρημα «Ο Καπετάν Μιχάλης», που αναφέρονται στη φύση της Κρήτης, όπως μου ζητήθηκε από τον συντονιστή της εκδήλωσης κ. Partick Sammon.

Η ιδέα-πρόταση ήρθε από την Στέλλα Ξενοπούλου, μέλος της ΔΕΦΝΚ, υπεύθυνη της Αναγνωστικής Επιτροπής έργων Ν. Καζαντζάκη στο Δουβλίνο, με την οποία θα συνεργαστούμε στο project «Καζαντζάκης και φύση». Έχοντας μελετήσει και καταγράψει ήδη τις αναφορές στη φύση στο συγκεκριμένο έργο στο πλαίσιο των μελλοντικών δραστηριοτήτων της ΔΕΦΝΚ, επέλεξα αποσπάσματα στα οποία ο μεγάλος μας Κρητικός στοχαστής αναφέρεται σε ήχους, χρώματα, αρώματα και εικόνες του φυσικού περιβάλλοντος της Κρήτης με ιδιαίτερη ευαισθησία και γνώση και με τη μοναδική γλωσσική του ικανότητα.
Το κείμενο αναγνώστηκε στην ελληνική γλώσσα, την επόμενη ημέρα εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας, ενώ η μετάφραση στην αγγλική έτρεχε στην οθόνη με φωτογραφία του Ν. Καζαντζάκη.

Κείμενο ανάγνωσης
Ο Νίκος Καζαντζάκης, ο μεγάλος Κρητικός στοχαστής, έζησε τα νεανικά του χρόνια, αρχές του 20ού αι., στην Κρήτη, βίωσε την ποικιλότητα της φύσης και την αγάπησε βαθιά. Σε όλα του τα έργα απεικονίζει με λατρευτικό σεβασμό όσα οι πέντε αισθήσεις του, πάντα ως ανοιχτές κεραίες, αλιεύουν· αφουγκράζεται, οσφραίνεται, παρατηρεί, γεύεται, αγγίζει και μιλάει για το φυσικό κάλλος σε ουρανό, γη και θάλασσα.
«Ο Καπετάν Μιχάλης», Νίκος Καζαντζάκης, αποσπάσματα
Η Κρήτη απλώθηκε […] αλάκερη, με τα βουνά, τους κάμπους και τ’ ακρογιάλια της, με τις ελιές, τις χαρουπιές και τ’ αμπέλια της, με τα χωριά και με τους ανθρώπους της…κάθεται ο παππούς κάτω από τη γριά λεμονιά της αυλής του […] και βιγλίζει μπροστά του, συλλογισμένος, το βουνό. Τρυφερό φεγγίζει σήμερα, θαμπωμένο από την καταχνιά. Νοτισμένος ο αγέρας, γεμάτος δροσοσταλίδες, συντάζεται η βροχή να πέσει απάνω στη γης, Κρυώνει ο κόσμος. (σελ. 354) ένα συννεφάκι μαύρο, μικρό σαν ασκί γεμάτο βροντόνερο στον ουρανό, ανέβαινε, φάρδαινε, μαύριζε, ο ήλιος κατσιούφιασε.
Ακούστηκαν μακρινές απόκουφες βροντές…ο ουρανός τώρα είχε σκεπαστεί, κίτρινες χλωμές αστραπές άναβαν κι έσβηναν, ο αέρας έτριζε σα μεταξωτό υφαντό που σκίζεται. (σ. 147)
Είχε πια ξεσπάσει η μπόρα… έπεφταν τ’ αναστάλαγα νερά, γίνουνταν νεροσυρμές οι στράτες… Μπόρα ήταν, δε βάσταξε μισή ώρα. βουνίσιος αέρας φύσηξε, σκίστηκαν τα σύννεφα, χύθηκαν λοξές δροσερές οι αχτίδες του ήλιου απάνω στη μουσκεμένη πολιτεία. Γέλασαν τα καλντιρίμια, ξετίναξαν τα σπουργίτια απάνω στις στέγες τις βρεμένες φτερούγες τους… απ’ τις αυλές ξεχύθηκε η μυρωδιά από το βροχοδαρμένο αγιόκλημα, τη μαντζουράνα, το βασιλικό(σ. 150)
Απ’ το παραθύρι έμπαινε η μυρωδιά της ανθισμένης λεμονιάς· μια μέλισσα μπήκε, περιτριγύρισε τα τέσσερα κεφάλια, είδε πως δεν ήταν ανθισμένα δέντρα, έφυγε.(σ.159)
Είχε βασιλέψει ο ήλιος, ανέβαινε από τα χώματα η νύχτα και πίσω στην ουρά της τα αρίφνητα ζούδια της, τριζόνια, ποντίκια, σαλιγκάρια κάτω στη γης, νυχτοπούλια στον αγέρα· κι ένα αεράκι κατέβηκε από το βουνό, δροσερό…
Έσταζε το φεγγάρι, μοσκοβολούσε το αγιόκλημα και το γιασεμί, μέσα στο περιβόλι κελαηδούσε ερωτευμένο, απελπισμένο το αηδόνι και πέρα από τα λιμανιώτικα ακούγονταν η θάλασσα που αναστέναζε κι αυτή και χτυπούσε τα στήθια της στα μπεντένια. (σ. 170)
[…]Δεξιά τους ξεσπούσε η θάλασσα μπλε σκούρα, χτυπούσε αγριεμένη την Κρήτη, πισωδρομούσε, ξανάπαιρνε φόρα και μούγκριζε. Ζερβά τους σπλαχνικός πράσινος κόσμος, μύριζε το νέο χορτάρι, ένα νιογέννητο γαϊδουράκι κυλιόταν απάνω στη χλόη… (σ.182)
Από τη μια μεριά τα βουνά, από την άλλη το Κρητικό πέλαγος κι από πάνω ένας ουρανός γαλάζος, όλο χνούδι, που χόρευε με χίλια τσαλίμια ο Αποσπερίτης.

Οι αστυνομικοί της Κρήτης πραγματοποίησαν αφιέρωμα για το Νίκο Καζαντζάκη

«Ναυτεμπορική», 15-1-2021

Εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», 15-2-2021

«Ελεύθερος Τύπος», 14/2/21

«Πατρίς Ηρακλείου», 3/3/21

«Νέα Κρήτη Ηρακλείου», 4/3/21

«Πατρίς Ηρακλείου», 10/3/21

«Χανιώτικα Νέα», 30/3/21

«Η Εφημερίδα των Συντακτών», 12/4/21

Με μεγάλη θλίψη πληροφορηθήκαμε τον θάνατο στο Gramby, κοντά στο Μόντρεαλ, της φίλης και μέλους της ΔΕΦΝΚ France Arbour.
Το 1993 είχα τη μεγάλη τύχη να παρίσταμαι στο Μόντρεαλ, στην παγκόσμια πρεμιέρα της θεατρικής διασκευής της Ασκητικής από την France Arbour, καθηγήτρια φωνητικής και σκηνοθεσίας. Μια εκπληκτική δουλειά, μια σημαντική ερμηνεία όλης της ομάδας! Το ταλέντο της φίλης μου France και η αγάπη της για το έργο του Καζαντζάκη κορυφώθηκαν σε αυτή την αριστουργηματική παράσταση. Το 2011, η Παγκόσμια Γενική Συνέλευση της ΔΕΦNK που συνήλθε στο Μοντεβιδέο, την ανακήρυξε επίτιμο μέλος. Επίσης, το Πολιτιστικό Κέντρο της πόλης Granby, της γενέτειράς της, φέρει έκτοτε το όνομα, “France Arbour”. Διακρίσεις που της άξιζαν!

Εκφράζουμε στην Monique Arbour, ιδρυτικό μέλος του τμήματος του Καναδά της ΔΕΦΝΚ, τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Αν οι αριθμοί μπορούν να πουν ιστορίες, θα μιλούσαν για το ταξίδι ενός ανθρώπου στον κόσμο για να κάνει γνωστό σε 101 χώρες, στις 5 ηπείρους μέσα σε 30 χρόνια, τις ποικίλες μορφές του έργου ενός μεγάλου και να κρατήσει ζωντανή την μνήμη του που αντιστέκεται στο χρόνο.

Αυτός ο ταξιδευτής δεν είναι άλλος από τον πρόεδρο της Διεθνούς Εταιρίας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη και πρεσβευτή του Ελληνισμού Γιώργο Στασινάκη που έρχεται να μοιραστεί με όλους εμάς τις στιγμές που τον σημάδεψαν σ’ αυτό το πολύχρονο ταξίδι,μέσα από το νέο του βιβλίο.

“Οι δρόμοι ζωής-στα χνάρια του Νίκου Καζαντζάκη 1989-2019’’, που κυκλοφορεί από την Κάπα Εκδοτική, είναι μια μαρτυρία των περιπλανήσεων του σε πολεις, συνοικίες, χωριά, σχολεία, πανεπιστήμια, πολιτιστικά και εκπαιδευτικά κέντρα, ναούς,συλλόγους ακόμα και σε φυλακές.

Ένας πραγματικός δρομέας του έργου του μεγάλου συγγραφέα που μπολιάστηκε με περίσσα κρητική “κουζουλάδα” για να ακολουθήσει τα χνάρια του σε χώρες ελευθερες ή μη ελευθερες, αλλά όλες με πλούσιο πολιτισμό και να σπείρει τον λόγο και το έργο του σε διαφορετικούς λαούς και πολιτισμούς που πολλοί ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο του

Η σχέση με τον Καζαντζάκη, τον “Δάσκαλο” όπως τον χαρακτηρίζει ο ίδιος ξεκινά από πολύ νωρίς.

“Προερχόμενος -αναφέρει-από την Ελλάδα, από μια “κλειστή”, όπως θα ‘λεγε ο Henri Bergson, παραδοσιακή κοινωνία, και ζώντας στη Γαλλία, σε μια κοινωνία “ανοιχτή”, η ανάγνωση των έργων του Νίκου Καζαντζάκη με σημάδεψε βαθιά και σε πολλά επίπεδα.

Η ανακάλυψη διαφορετικών πολιτισμών, λαών και συγγραφέων, ελάχιστα γνωστών ή και άγνωστων για μένα, μου άνοιξε νέους ορίζοντες. Οι ανησυχίες μου βρήκαν απάντηση και η ζωή μου απέκτησε καινούριο νόημα, καθώς αναδύθηκε από μέσα μου ό,τι πιο σημαντικό για τον άνθρωπο, την κοινωνία και τις αληθινές αξίες.

Ακριβώς όπως λέει το απόφθεγμα του Άραβα ποιητή που σταχυολογεί ο Καζαντζάκης: “Η Μέκκα που γυρεύεις βρίσκεται μέσα στην καρδιά σου”. Μου επέτρεψε, επίσης, να είμαι πιο ανεκτικός σε επίπεδο πνευματικό, πολιτικό και πολιτισμικό, ευαισθητοποιημένος ως προς την ανθρώπινη “συνύπαρξη”, υιοθετώντας τελικά τη φράση του Γάλλου συγγραφέα Roger Vaillant: “Μ’ αρέσουν οι γυμνοί άνθρωποι, αυτοί που δεν διακατέχονται απ’ αυτό που κατέχουν”.

Δίπλα στην Ελένη και τον Ανεμογιάννη, όταν δημιουργείται η Διεθνής Ένωση, ο Γιώργος Στασινάκης θα αφιερώσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στην προβολή και προώθηση του έργου του μεγάλου Κρητικού.

Ποιο μέρος να τονίσουμε: τα κείμενα που δημοσίευσε, τη συντακτική του φροντίδα για το ενημερωτικό δελτίο Synthesis και την ειδικευμένη επιθεώρηση Les Regard cretois\Η Κρητική ματιά\ The Cretan clance \La miranda credence, τις διαλέξεις του, τα ταξίδια του,τα συνέδρια που διοργάνωσε, τη συνεργσία του με διάφορους φορείς σε πέντε ηπείρους;’’

Ο γνωστός καθηγητής ξεχωρίζει όμως ένα σημαντικό γεγονός σ’ αυτό το ταξίδι το οποίο και καταγραφει: ’’Ήταν ένα συνέδριο που διοργανωσε η ΔΕΦΝΚ (που σημαίνει, φυσικά, ότι οργανώθηκε κυρίως από τον Στασινάκη, πάντα εννοείται με την βοήθεια των τοπικών φορέων). Έγινε στο Μουσείο Καζαντζάκη στην Μυρτιά, στις 7 Δεκεμβρίου του 2003. Ήταν τόσο διαφορετικό αυτό το γεγονός επειδή οι εννέα ομιλητές ήταν ξένοι επιστήμονες που απάγγειλαν την διάλεξη τους στα νεοελληνικά.

Οι εθνικότητες τους ήταν αυστραλιανή, αμερικάνικη, γεωργιανή,κινεζική, βραζιλιάνικη, αιγυπτιακή, σέρβικη σουηδική… Η πιο αλησμόνητη ήταν του κυρίου Li Chenggui,του πολύ κεφάτου κινέζου μεταφραστή του Ζορμπά. Μας διηγήθηκε πως η κυβέρνηση του Μάο τον είχε στείλει στην Αλβανία για να μάθει ελληνικά, πως στην Πολιτιστική Επανάσταση ήταν πιο τυχερός από τους άλλους, επειδή αντί να τον στείλουν στα χωράφια όπως άλλους, τον διέταξαν να δουλέψει ως λιμενεργάτης σε ελληνικά καράβια.

Σ’ ένα καράβι βρήκε μια στοίβα με βιβλία κι ανάμεσα τους τον “Ζορμπα”.

Έπρεπε να τα πάρουν οι φρουροί να τα κάψουν εφόσον τα είχε μολύνει ο καπιταλισμός.

Όμως ο κ. Li έπεισε ένα φρουρό να τον αφήσει να κρατήσει τον Ζορμπά αφού ο συγγραφέας του είχε προσκληθεί στην Κίνα από τον Zhou en Lai.

Διαβάζοντας το του έκανε εντύπωση ότι ο ηρωας του βιβλίου απορρίπτει την κατάσταση που επικρατούσε τότε στην Κίνα. Αποφάσισε να μεταφράσει το βιβλίο και προχωρούσε μυστικά, κρύβοντας τα χειρογραφα κάτω από το πάτωμα της καλύβας στην οποία ήταν αναγκασμένος να ζει. Στο τέλος της ομιλίας του στο συνέδριο στην Κρήτη, πρόσφερε στο μουσείο Καζαντζάκη το χειρόγραφο της μετάφρασης του.

Όλοι εμείς συγκινηθήκαμε από την αφοσίωση του στην σοφία του Ζορμπά, μέσα στην τόσο ενάντια ατμόσφαιρα της Πολιτιστικής Επανάστασης’’.

Με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, το δεύτερο βιβλίο του Γιώργου Στασινάκη μετά το “Καζαντζάκης-Ζορμπάς: μια αληθινή φιλία’’, έρχεται να διορθώσει ορισμένες κακόπιστα εσφαλμένες πληροφορίες για τον Καζαντζάκη, να παροτρύνει τους ακροατές να διαβάσουν τα βιβλία του αλλά και να παρουσιαστούν οι δραστηριότητες της ΔΕΦΝΚ.

‘’Ο περίπλους μου-καταλήγει ο Γιώργος Στασινάκης-τελειώνει εδώ, όχι όμως και οι δρόμοι ζωής-στα χνάρια του Νίκου Καζαντζάκη. Το πάθος μου για τον μεγάλο Κρητικό παραμένει αμείωτο, γιατί όπως γράφει ο Χένρι Μίλερ στον Κολοσσό του Μαρουσιού “υπάρχουν άνθρωποι που είναι τόσο πλήρεις, τόσο πλούσιοι που δίνονται τόσο απόλυτα, ώστε κάθε φορά που τους αφήνεις, νοιώθεις ότι δεν έχει σημασία αν χωρίζεστε για μια μέρα ή για πάντα.

Έρχονται κοντά σου ξεχειλίζοντας και σε ξεχειλίζουν κι εσένα’’. Δεν σου ζητάνε τίποτα εκτός από την συμμετοχή σου στη δική τους υπεράφθονη χαρά της ζωής’’.

Τέλος εδωσα απαντήσεις αναφορικά με τους λόγους που με οδήγησαν να γίνω ‘’Δρομέας ‘’ του έργου του μεγάλου Κρητικού και εξήγησα την “κουζουλάδα’’ μου.

Μια άκρως ενδιαφέρουσα διαδικτυακή εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σήμερα Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου στις 6.30 το απογευμα.

Ο μεταφραστής του Νίκου Καζαντγζάκη Nicola Crocetti θα μιλήσει για το έργο του μεγάλου κρητικού “Οδύσσεια” ενώ ο συγγραφέας Matteo Nucci και ο ηθοποιός Tommaso Spagno θα διαβάσουν μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο της Ρώμης.

Η μετάφραση, ένας πραγματικός άθλος κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες στα ιταλικά από τον μελετητή της νεοελληνικής λογοτεχνίας Νικόλα Κροτσέτι.

Ο Ιταλός εκδότης και ελληνιστής με τις ελληνικές ρίζες και την άσβεστη φλόγα για την ποίηση δηλώνει πολύ χαρούμενος που ένα κοπιώδες έργο ετών επιτέλους κυκλοφόρησε. Οπως σημειώνει, χρειάστηκε πέντε χρόνια για να ολοκληρώσει τη μετάφραση και άλλα δύο για να την ξανακοιτάξει και να επιμεληθεί την έκδοση.

Πρόκειται όπως τονίζεται για το βιβλίο για έναν ‘’ύμνο στο μεγαλείο του ανθρώπου. Στο εύθραυστο μεγαλείο του ανθρώπου. Η φανταστική συνέχεια του ομώνυμου ομηρικού ποιήματος’’.

Ο Νικόλα Κροτσέτι γεννήθηκε το 1940 στην Πάτρα, όπου και έζησε την παιδική του ηλικία. Το 1945 η οικογένειά του μετακόμισε στην Φλωρεντία, όπου έκανε τις σπουδές του. Έζησε στο Μιλάνο για πολλά χρόνια. Μετέφρασε από τα ελληνικά στα ιταλικά περισσότερες από 60 ποιητικές συλλογές σύγχρονων Ελλήνων ποιητών. Ανάμεσα τους Καβάφη, Ελύτη, Ρίτσο, Σεφέρη, Φωστιέρη.

Εργάστηκε σε κάποιους από τους πιο σημαντικούς ιταλικούς εκδοτικούς οίκους. Πριν από 25 χρόνια δημιούργησε τον δικό του εκδοτικό οίκο (Εκδόσεις Κροτσέτι), ο οποίος είναι τώρα ένας από τους πιο αναγνωρισμένους στην Ιταλία και ειδικεύονται στην σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία.

Από το 1988 εκδίδει το μηνιαίο περιοδικό “Poesia”, του οποίου η κυκλοφορία φτάνει τα 20.000 αντίτυπα. Είναι το πιο πετυχημένο περιοδικό ποίησης στην Ιταλία και σ’ όλη την Ευρώπη και δημοσιεύει μεγάλο αριθμό σύγχρονων Ελλήνων ποιητών.

Το 2004 ο Κροτσέτι δημοσίευσε την δίγλωσση έκδοση “Ανθολογία της σύγχρονης Ελληνικής ποίησης”, με επιμέλεια του Filippomaria Pontani. Το βιβλίο αυτό είναι η πιο πλήρης ανθολογία ελληνικής ποίησης δημοσιευμένης στην Ευρώπη. Περιλαμβάνει 63 ποιητές, από τον Καβάφη ως τις μέρες μας. Οργάνωσε πολλά φεστιβάλ ποίησης. Ανάμεσα τους, 3 φορές το Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης στην Πάρμα, το 2004, 2005 και 2006.

Έλαβε το Βραβείο Καλύτερου Εκδότη από το Ιταλικό Υπουργείο (Βραβείο Υπουργείου Προεδρίας) και το Βραβείο Μετάφρασης από το Ιταλικό Υπουργείο Πολιτισμού.Το 2018 τιμήθηκε με το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπιο Παυλόπουλο, σε τελετή στο Προεδρικό Μέγαρο.

Πληροφορίες για το βιβλίο:
https://www.kapaekdotiki.gr/product/giorgos-stasinakis-dromoi-zois/

Στις 26 Οκτωβρίου 2020 τελέστηκε το τρισάγιο στον τάφο του Νίκου Καζαντζάκη, στον προμαχώνα Μαρτινέγκο, με την ευκαιρία της 63ης επετείου του θανάτου του μεγάλου συγγραφέα και στοχαστή. Έγινε σε στενό κύκλο προσώπων, λόγω των υγειονομικών μέτρων για τον covid 19.

Ορισμένοι άνθρωποι αδίκησαν τον Καζαντζάκη όσο ζούσε. Του στερήσαν το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Τον θεώρησαν άθεο, ενώ ο ίδιος αναζητούσε τον Θεό μια ολόκληρη ζωή. Φοβήθηκαν αυτόν που δεν φοβόταν τίποτα.

Τώρα όμως όλοι ξέρουμε. Ο Καζαντζάκης ήθελε να είναι ελεύθερος. Ήταν έτοιμος για νέες Οδύσσειες. Του δώσαμε τον πηλό και μας έφτιαξε Καρυάτιδες με το λογοτεχνικό του έργο. Έκανε γνωστή την σύγχρονη Ελλάδα στα πέρατα της Γης.

Ο Καζαντζάκης μας έμαθε ότι πρέπει να αγωνιζόμαστε ακόμη και μπροστά στην άβυσσο . Η μνήμη του είναι αιώνια. Το έργο του είναι αθάνατο.

Στην πλατεία, στο Κρυονέρι της πρωτοπορίας και του πολιτισμού, υπάρχουν δύο προτομές του Καζαντζάκη και της μητέρας του Μαργής Χριστοδουλάκη-Καζαντζάκη. Το Κρυονέρι είναι ο τόπος καταγωγής της μητέρας του και των ευτυχισμένων παιδικών χρόνων του μεγάλου συγγραφέα.
Εκεί στην πλατεία θα συνεχίζεται για πάντα η μεταφυσική συνομιλία δυο προσώπων, που τόσο πολύ στερήθηκαν τον μεταξύ τους διάλογο όσο ζούσαν. Και ας ήταν τόσο πολύ αγαπημένοι, η μάνα και ο γιος της, που ήταν και γιος της οικουμένης.
Η αποκάλυψη των προτομών έγινε σε μια τελετή με παρουσία πλήθους κόσμου, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Ρεθύμνου και Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγενίου, στις 20 Οκτωβρίου 2019. Συνδιοργανωτές της τελετής ήταν ο τοπικός πολιτιστικός σύλλογος «Οι Ασσυρώτοι», με την δραστήρια πρόεδρο του κα Ελένη Βερτούδου, ο Δήμος Μυλοποτάμου, η Περιφέρεια Κρήτης και η Διεθνής Εταιρία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, με παρόντα τον πρόεδρο της και πρεσβευτή Ελληνισμού κ. Γιώργο Στασινάκη. H εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία της οικογένειας Φωτούλας Χριστοδουλάκη-Σιγανού.
Ήταν πρωτοποριακή η πολιτιστική πρωτοβουλία των ανθρώπων στο Κρυονέρι, να τιμηθεί παράλληλα με τον μεγάλο συγγραφέα και η μητέρα του. Άμεσα τιμήθηκε η μητέρα του και έμμεσα τιμήθηκε το άλλο μισό της Γης και του Ουρανού, με την προβολή μια σχέσης ισότητας, αμοιβαίου σεβασμού και αφοσίωσης.
Ο Νίκος Καζαντζάκης, παράλληλα με τη λογοτεχνική του προσφορά, που έκανε γνωστή την σύγχρονη Ελλάδα στα πέρατα της γης, παράλληλα με την κληρονομιά ενός ακατάβλητου αγωνιστικού και αντιστασιακού πνεύματος, που είναι το πνεύμα της Κρήτης, μας άφησε και μια τεράστια κληρονομιά πολιτισμού και ανθρωπισμού.
Θερμά συγχαρητήρια στο Κρυονέρι, στο Μυλοπόταμο, στους ανθρώπους της Κρήτης, που ανέδειξαν και πρόβαλαν και αυτή την πλευρά της προσωπικότητας και της προσφοράς του παγκόσμιου και πολυσύνθετου συγγραφέα.

https://youtu.be/n1FW_arpHZA

Στις 10 Σεπτεμβρίου 2020, το Ελληνικό Τμήμα της ΔΕΦΝΚ πραγματοποίησε την Γενική του Συνέλευση και αποφάσισε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
1. Προτεραιότητες για τα επόμενα έτη
– Εκδηλώσεις σε όλη την Κρήτη, σε σχολεία, συνοικίες, χωριά σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς, Περιφέρεια, δήμους και πολιτιστικούς συλλόγους.
– Ημερίδα με θέμα: «Πώς οι σύγχρονοι Κρήτες συγγραφείς αντιμετωπίζουν το έργο του Καζαντζάκη».
– Συνέδρια με θέματα: «Καζαντζάκης και φύση» και «Καζαντζάκης ταξιδευτής».
– Ενίσχυση της Λέσχης Ανάγνωσης, που λειτουργεί από το 2018 στο Ηράκλειο από τη Τοπική Επιτροπή Νομού Ηρακλείου της ΔΕΦΝΚ.
– Προβολή της ετήσιας επιθεώρησης Le Regard crétois / H Κρητική ματιά, η οποία δημοσιεύεται ανελλιπώς από το 1990, στα γαλλικά, ελληνικά, αγγλικά και ισπανικά. Κάθε τεύχος περιλαμβάνει ανέκδοτα ή ελάχιστα γνωστά κείμενα του Νίκου Καζαντζάκη, ξεχασμένα ή αδημοσίευτα ακόμα, αξιόλογες μελέτες, μαρτυρίες, ανέκδοτες φωτογραφίες κ.ά.
– 2021, 200 χρόνια από την Εθνική Παλιγγενεσία: Οργάνωση πολλών εκδηλώσεων στην Κρήτη με βάση το μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη Καπετάν Μιχάλης και υποστήριξη της Όπερας για το ομώνυμο μυθιστόρημα που παρουσιάζει το ΔΗΠΕΘΕΚ με τον συνθέτη Δημήτρη Μαραμή.

2. Αρχαιρεσίες για το νέο Διοικητικό Συμβούλιο.
Εξελέγησαν ομόφωνα και παμψηφεί:
– Πρόεδρος: Σήφης Μιχελογιάννης, πρώην Βουλευτής – νομικός, Χανιά.
– Α΄ Αντιπρόεδρος: Νίκος Χρυσός, συγγραφέας (Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης), Αθήνα, με καταγωγή από το Οροπέδιο Λασιθίου.
– Γενική Γραμματέας: Σοφία Νταλαμπέκη, μαθηματικός, ειδική στα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας, Ηράκλειο.
– Έφορος Δημοσίων Σχέσεων: Ζαμπία Αγριμάκη, ιστορικός, Δρ Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Αθήνα, με καταγωγή από το Ηράκλειο.
– Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας: Χρυσούλα Αγογλωσσάκη, ποιήτρια, Αθήνα, με καταγωγή από τις Αρχάνες.

3. Αποφάσεις για την Παγκόσμια Γενική Συνέλευση της ΔΕΦΝΚ, που θα συγκληθεί στο Μόντρεαλ στις 17 Οκτωβρίου 2020:
Απονομή ειδικών διακρίσεων:
– Μουσείο Καζαντζάκη.
– Ιστορικό Μουσείο Κρήτης.
– Λέσχη Ανάγνωσης Έργων Ν. Καζαντζάκη, Ηράκλειο.
– Αντωνία Μαρμαρέλη, Λυκειάρχη και Δέσποινα Πιταροκοίλη, Φιλόλογο, Εσπερινό Γενικό Λύκειο Ηρακλείου.
– Α’ και Β’ τάξη του Εσπερινού Γενικού Λυκείου Ηρακλείου των σχολικών ετών 2018-19 και 2019-20.

Επανεκλογή
1.Του Σήφη Μιχελογιάννη, πρώην Βουλευτή – νομικού, Χανιά και
2.Της Κατερίνας Ζωγραφιστού, καθηγήτριας γαλλικών, υποψήφιας διδάκτορος του Πανεπιστημίου Montpellier, Ηράκλειο, ως μέλη της νέας Συντονιστικής Επιτροπής (Κεντρικό όργανο της ΔΕΦΝΚ, που εδρεύει στη Γενεύη).

Εκφράζουμε σε όλους τα θερμά μας συγχαρητήρια.

31 Ιανουαρίου 2020 «Ανακαλύπτοντας τις πτυχές του χρέους στα έργα του Καζαντζάκη» από την Ευαγγελία Τσαλκίδου, (φιλόλογος), αντιπρόεδρος του Τμήματος Μοντρεάλ, OASIS SAINT MARTIN
21 Φεβρουαρίου 2020: «Η έκφραση της Ελευθερίας στα έργα του Νίκου Καζαντζάκη» από την Ελευθερία Μπαμιατζόγλου, (Φιλόλογος), Τμήμα Μοντρεάλ, OASIS SAINT MARTIN
8 Μαρτίου 2020: «Πάνω απ’όλα το έργο» Προβολή ταινίας συζήτηση ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΡΗΤΩΝ
3 Απριλίου 2020: «Τα αυθεντικά ερωτήματα του Νίκου Καζαντζάκη» Αντώνης
Χουντάλας (ηλεκτρονική παρουσίαση)
6 Ιουλίου 2020 « Συνακροατές με τον Γκρέκο- Βαδίζοντας στην κόκκινη γραμμή του Καζαντζάκη» από Χρυσούλα Πετιμεζά ( Εκπαιδευτικός) Πρόεδρος Τμήμα Μοντρεάλ, OASIS SAINT MARTIN, Παρουσίαση στο πάρκο, BERNARD LANDRY, LAVAL

Κηδεύτηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2020 στο Γιοχάνεσμπουργκ ο Γιώργος Μπίζος, ο γνωστός δικηγόρος του Νέλσον Μαντέλα. Ο πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής, Σίριν Ραμαπόζα, χαιρετίζοντας τον μεγάλο αυτόν υπερασπιστή των καταπιεσμένων δήλωσε:

«Έπεσε ένα αξιοσέβαστο δένδρο, ένα δένδρο που προσέφερε σκιά στους πατριώτες αυτής της μεγάλης χώρας, αλλά επίσης και στους φτωχότερους και στους πλέον ευάλωτους».
Ο πρόεδρος της ΔΕΦΝΚ Γιώργος Στασινάκης, είχε την τιμή να τον συναντήσει πολλές φορές και θυμάται:

«Το 2001, συναντάω για πρώτη φορά τον ελληνικής καταγωγής Γιώργο Μπίζο, τον πολύ γνωστό δικηγόρο του Nelson Mandela, έναν άνθρωπο εξαιρετικής πνευματικής εντιμότητας. Μου μιλά για τις συνθήκες της αναχώρησής του από την Ελλάδα το 1941, με βάρκα μαζί με τον πατέρα του σε ηλικία 14 ετών. Η βάρκα καταλήγει στην Αλεξάνδρεια. Στη συνέχεια, εγκαθίσταται στη Νότιο Αφρική, όπου σπουδάζει νομικά και μάχεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ένας ακέραιος άνθρωπος, θαρραλέος αγωνιστής, ένας από τους ελάχιστους λευκούς που πάλεψε ενάντια στο απαρτχάιντ. Θυμάται το κλίμα της εποχής, τα προσωπικά κι επαγγελματικά προβλήματα που του προκάλεσαν οι πεποιθήσεις του, την ίδρυση το 1974 μιας φημισμένης Σχολής, του SAHETI (South African Hellenic Educational and Technical Institute, Νοτιοαφρικανικό Ελληνικό Εκπαιδευτικό και Τεχνικό Ινστιτούτο).

Το 2012, χάρη στον Γιώργο Μπίζο, συναντώ τη Ναντίν Γκόρντιμερ, μεγάλη αγωνίστρια κατά του απαρτχάιντ, βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1911. Και οι δύο εκφράζουν τον θαυμασμό τους για το έργο του Καζαντζάκη, υπογράφουν την Διεθνή αίτηση της ΔΕΦΝΚ για την επανέκδοση των έργων του μεγάλου Κρητικού και γίνονται αυθόρμητα μέλη της.

Στις επόμενες συναντήσεις μας, το 2015 και 2017, μου εκφράζει τις ανησυχίες του για την εξέλιξη της κατάστασης στη Νότιο Αφρική. Οι φόβοι του δυστυχώς βεβαιώθηκαν, διότι οι διάδοχοι του Μαντέλα ξέχασαν τους αγώνες τους, τις υποσχέσεις τους και ενδιαφέρθηκαν κυρίως για τα προσωπικά συμφέροντα και τη διαπλοκή. Η πάλη ξεχάστηκε. Ίσως αυτό είναι το πεπρωμένο των επαναστάσεων; Του αναφέρω μία δήλωση του Καζαντζάκη το 1929 για την εξέλιξη της Οκτωβριανής επανάστασης στη Ρωσία:

«Η πραγμάτωση του ιδανικού ελάττωσε την ψυχή του αγωνιζόμενου για το ιδανικό, οι ψυχές φτάνοντας σε μία ισορρόπηση που τους φαίνεται βολική, δε θέλουν πια να προχωρέσουν. Οι επαναστάτες έγιναν βολεμένοι, οι βολεμένοι γρήγορα καταντούν συντηρητικοί και σιγά σιγά οι συντηρητικοί γίνουνται αντιδραστικοί».

Συμφωνεί με αυτή την τοποθέτηση. Μου επιβεβαιώνει κάθε φορά τον μεγάλο του θαυμασμό για το έργο του Καζαντζάκη, του οποίου διάβασε όλα τα βιβλία και τον επηρέασαν πολύ στη ζωή του. Το 2013, η Παγκόσμια Γενική Συνέλευση της ΔΕΦΝΚ, που συνέρχεται στη Μελβούρνη, τον ανακηρύσσει επίτιμο μέλος. Μια μικρή ανταμοιβή για μια μεγάλη προσωπικότητα».

Γιοχάνεσμπουργκ, 2012: Ο Γιώργος Στασινάκης με τον Γιώργο Μπίζο

1) Σάτο Γιόσικι (SATO Yoshiki), Μεταπτυχιακός φοιτητής στο Τμήμα Policy Studies του Πανεπιστημίου Ντόσισα, Η πολιτική και κοινωνική διαίρεση στο Ελληνικό Κράτος
– « Ο Εθνικός Διχασμός » και Ο Νίκος Καζαντζάκης –

2) Σόνοχαρα Τέτσουγια (SONOHARA Tetsuya), Μεταφραστής
Μεταφράζοντας τον «Καπετάν Μιχάλη»

3) Γιοσικάουα Χιροάκι (YOSHIKAWA Hiroaki), Υποψήφιος διδάκτορας στον Τομέα της Ιαπωνολογίας του The Graduate University for Advanced Studies / Μέλος της Japan Society for the Promotion of Science
Ο Καζαντζάκης και ο Ιστράτι μέσα στο σοβιετικό διεθνές δίκτυο

4) Κόσουκε Φουκούντα (FUKUDA Kosuke), Επισκέπτης ερευνητής στο Φιλοσοφικό Τμήμα στο ΑΠΘ.
Ο Καζαντζάκης και η Ιαπωνία.

Στην Εφημερίδα των Συντακτών, το Σάββατο 18 Ιουλίου 2020, δημοσιεύθηκε έρευνα της Εταιρείας «Prorata” με το ερώτημα ποιες θεωρούνται οι σημαντικότερες προσωπικότητες της Νεότερης Ελλάδας στο χώρο των γραμμάτων, των τεχνών, της πολιτικής, της ιστορίας και του αθλητισμού. Οι απαντήσεις που έδωσαν οι ερωτηθέντες χάρισαν στην Κρήτη την πρωτιά στο χώρο της ζωγραφικής με πρώτο τον Δομίνικο Θεοτοκόπουλο (51%), της πολιτικής με πρώτο τον Ελευθέριο Βενιζέλο (56%), της μουσικής με τους Μάνο Χατζηδάκη (62%) και Μίκη Θεοδωράκη (59%) κρητικής καταγωγής και οι δυο και στο χώρο της λογοτεχνίας με τον Νίκο Καζαντζάκη να καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση στις προτιμήσεις των Ελλήνων, με 40%, ενώ το προβάδισμα έχει ο Οδυσσέας Ελύτης με 52%. Φυσικά, ο Θ. Κολοκοτρώνης συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό (82%) από τον χώρο της ιστορίας.

Θα επικεντρώσω τα σύντομα σχόλια μου στα αποτελέσματα που αφορούν τη λογοτεχνία. Οπωσδήποτε τα ονόματα που αναφέρονται πάνω στον πίνακα με τα ποσοστά είναι εξαιρετικά σημαντικά. Τα παραθέτω όλα: Ο. Ελύτης, Ν. Καζαντζάκης, Κ. Καβάφης, Γ. Σεφέρης, Γ. Ρίτσος, Δ. Σολωμός, Α. Παπαδιαμάντης Κ. Παλαμάς, Π. Δέλτα, Κ. Βάρναλης. Όλοι αυτοί οι ποιητές και συγγραφείς άφησαν το στίγμα τους στην ελληνική και παγκόσμια ιστορία της λογοτεχνίας. Συγκρίσεις ανάμεσά τους, ίσως δεν πρέπει να γίνονται, γιατί πρόκειται για διαφορετικούς δημιουργούς που ο καθένας έδωσε ένα έργο με την προσωπική του σφραγίδα. Άλλωστε πρωταθλητισμός στην τέχνη δεν υπάρχει.

Ανάμεσα τους υπάρχουν δυο νομπελίστες ποιητές. Ο Ελύτης και ο Σεφέρης. Κι αν η μικροψυχία κάποιων το είχε επιτρέψει, ο Ν. Καζαντζάκης θα είχε χαρίσει στην πατρίδα μας ένα τρίτο Νόμπελ. Κρίμα!! Απ’ ότι φαίνεται όμως το έργο του έχει κερδίσει πολλά βραβεία στις καρδιές και στην αναγνωστική προτίμηση των Ελλήνων. Αναφέρομαι μόνο τους Έλληνες, μιας και η δημοσκόπηση αφορά την Ελλάδα. Όμως ο Καζαντζάκης έχει κατακτήσει και το διεθνές κοινό με την υπέροχη πένα του. Έχει χιλιάδες πιστούς αναγνώστες σε ολόκληρο τον κόσμο, χάρη στις πολύ καλές μεταφράσεις των έργων του σε πάρα πολλές γλώσσες.

Για εμάς τους Κρητικούς, Θεοτοκόπουλος-Βενιζέλος-Καζαντζάκης είναι κομμάτι της ιστορίας και της ταυτότητάς μας. Το λέει ψιθυριστά η μαντινάδα

«Κρήτη δε θα σ’ αφήσουνε ο χρόνος να σε φθείρει

ο Καζαντζάκης κι οι νεκροί απού ’ναι στ’ Ακρωτήρι.»

Κατερίνα Ζωγραφιστού
Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της ΔΕΦΝΚ

Στα πλαίσια του 6ου Διεθνούς Συνεδρίου με θέμα «Επικοινωνία, Πληροφόρηση, ενημέρωση και εκπαίδευση στην ύστερη νεωτερικότητα» που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Σπουδών (ΙΑΚΕ) καιπραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης από τις 10 έως και τις 12 Ιουλίου 2020, βραβεύτηκε η εισήγηση της Υπ. Δρ Κ. Ζωγραφιστού, μέλους της Συντονιστικής Επιτροπής της ΔΕΦΝΚ καιτης Δρ. Α. Δρακούλη, μέλους της τοπικής επιτροπής Ηρακλείου της ΔΕΦΝΚ,με θέμα: «Η ανάγνωση της λογοτεχνίας ως ισχυρό μέσο επίτευξης “αποτελεσματικής” μάθησης». Η μελέτη κατέγραψε την πορεία του πρωτότυπου διδακτικού-μαθησιακού εγχειρήματος «Διαβάζοντας Καζαντζάκη στη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια εκπαίδευση» και κατέδειξε ότι η αξιοποίηση της Λέσχης Ανάγνωσης των έργων του παγκοσμίου κύρους Κρητικού συγγραφέα, ως μέσου μάθησης με υποκατάσταση, οδήγησε τους συμμετέχοντες μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε “αποδοτική” μάθηση σε γνωστικό, ψυχοκινητικό και συναισθηματικό επίπεδο. Αναλύθηκαν, επίσης, τα μαθησιακά αποτελέσματα τα οποία επιτεύχθηκαν και προτάθηκε η περαιτέρω αξιοποίηση του των έργων της πεζογραφίας του Νίκου Καζαντζάκη στην ελληνική δημόσια εκπαίδευση.

Στο εν λόγω εγχείρημα, το οποίο διοργανώνει τα δύο τελευταία χρόνια η τοπική επιτροπή Ηρακλείου της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Ν. Καζαντζάκη, συμμετέχει ομάδα ενηλίκων μαθητών (Α’ και Β’ τάξη) του Γενικού Εσπερινού Λυκείου Ηρακλείου με την καθοδήγηση της φιλολόγου τους κ. Δέσποινας Πιταροκοίλη και την υποστήριξη της διευθύντριας του Λυκείου κ. Αντωνίας Μαρμαρέλη οι οποίες υλοποιούν στο σχολείο τους εξαιρετικές παιδευτικές πρωτοβουλίες.

Στο ένθετο La Lettura της εφημερίδας Corriere della Sera (της 28ης.06.2020, σελ.2) o διάσημος Γάλλος συγγραφέας Olivier Guez επιλέγει 10 βιβλία για το καλοκαίρι, τα οποία πρέπει κάποιος να διαβάσει αν θέλει να αισθάνεται Ευρωπαίος πολίτης. Πρώτο στη λίστα είναι… ο Ζορμπάς του Νίκου Καζαντζάκη (μεταξύ άλλων προτείνονται ο Ivo Andric και η Virginia Woolf). Στο άρθρο αναφέρονται τα εξής:

«Όλοι έχουν δει την ταινία στην οποία ο Anthony Quinn χορεύει, όμως ποιος έχει διαβάσει το αριστούργημα του Καζαντζάκη; Το βιβλίο Ζορμπάς αφηγείται τις περιπέτειες δύο αντιφατικών χαρακτήρων στην Κρήτη: του αφηγητή που είναι ένας ανήσυχος συγγραφέας/μηχανικός και του Ζορμπά, «ενός πανύψηλου ξερακιανού» με μάτια «περγελαστικά, θλιμμένα, ανήσυχα, όλο φλόγα». Ο Ζορμπάς έχει γοργό, ευκίνητο περπάτημα, παίζει σαντούρι και κατάγεται από ένα χωριό στους πρόποδες του Ολύμπου. Είναι πολυταξιδεμένος, ένας «καλοζωισμένος Σεβάχ Θαλασσινός», ένας ημίθεος. Σ’ όλη τη ζωή του, “έπεφτε με τα μούτρα”στη δουλειά, στο κρασί και στον έρωτα.

Αυτό το βιβλίο θα πρέπει να διαβαστεί στο κατάστρωμα ενός φέριμποτ στο ενδιάμεσο δύο ηλιόλουστων νησιών του Αιγαίου. Ο αναγνώστης βυθίζεται σε ένα βιβλίο-κόσμο, κατά το ήμισυ ποίηση, κατά το ήμισυ οδύσσεια, το οποίο πραγματεύεται περί του Θεού, των καρπών, του παράδεισου. Θυμάμαι, το βιβλίο το «ρούφηξα»· ήμουν τότε στην Πάρο, δεκαεπτά χρόνια πριν. Σπανίως ένιωσα τόσο μεγάλη χαρά και ενέργεια διαβάζοντας ένα μυθιστόρημα».

Το βιβλίο του Ν. Καζαντζάκη «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» μου άρεσε πολύ και με έκανε να θέλω να διαβάσω και άλλα βιβλία του. Η εργασία που έκανα με βοήθησε να κατανοήσω καλύτερα το βιβλίο και ωφελήθηκα πολλά πράγματα από αυτή. Ακόμη γνώρισα και τον κύριο Στασινάκη ο οποίος είναι πρόεδρος της ΔΕΦΝΚ και μου έλυσε κάθε απορία που είχα σχετικά με τον συγγραφέα. Μιλούσε τόσο όμορφα για τον Καζαντζάκη λες και τον ήξερε χρόνια. Τέλος η συμμετοχή μου σε αυτή την εργασία μου έμαθε να διαβάζω πιο προσεκτικά τα βιβλία, να σκέφτομαι και να έχω κρίση. Θα ήθελα στο μέλλον να συμμετάσχω ξανά σε κάτι παρόμοιο.

Μαθήτρια του Γ’3
Δήμητρα Πασχέντη

Τα ΜΜΕ ανακοίνωσαν πρόσφατα το θάνατο του μεγάλου Γάλλου ηθοποιού Michel Piccoli.
Αναφέρθηκαν στη σημαντική του καριέρα στο θέατρο και στον κινηματογράφο.
Δεν ανέφεραν όμως ένα ενδιαφέρον γεγονός. Το 1948, σε ηλικία 23 ετών έλαβε μέρος σε μία παράσταση στο Παρίσι της τραγωδίας του μεγάλου Κρητικού «Ιουλιανός ο Παραβάτης».
Το έργο παρουσιαζόταν για πρώτη φορά στη Γαλλία. Παραθέτουμε φωτογραφία και αφίσα της παράστασης. Ας σημειωθεί ότι ο Νίκος Καζαντζάκης χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο «Ν. Καζαν».

Η Ελένη Καζαντζάκη θυμάται με συγκίνηση αυτή την παράσταση στο βιβλίο της «Ο Ασυμβίβαστος» (Εκδόσεις Καζαντζάκη, Αθήνα, 1977): «Πρί φύγει από το Παρίσι, ο Νίκος είχε δώσει την άδεια στον Georges Carmier, νέο, γεμάτο φλόγα ηθοποιό και σκηνοθέτη, ν’ ανεβάσει τον «Ιουλιανό τον Παραβάτη» στο διαγωνισμό για τους θιάσους των νέων. Παρακολουθεί όλες τις δοκιμές. Παλιά σεντόνια και μερικά μέτρα τσίτι από την Ελλάδα, που η κυρία Carmier έβαψε μόνη της, έντυσαν τον αυτοκράτορα, το Δεσπότη και τους πολεμιστές τους… Σε μιά μικρή αίθουσα, παρακολουθήσαμε την γενική δοκιμή. Ο Νίκος όμως έφυγε, δίχως να περιμένει την πρεμιέρα. Όσο για μένα, έφυγα μετά την πρεμιέρα για το Εβιάν».

Την Παρασκευή 15 Μαίου είχαμε τηλεδιάσκεψη με το συμβούλιο. Λόγω της αδυνατότητας συνάντησης φυσικής παρουσίας σε κοινό χώρο επιλέξαμε να γίνει η συνάντηση μέσα από την πλατφόρμα του MESSENGER. Ήταν όλοι παρόντες. Όλοι ήταν ενθουσιασμένοι με την Virtual επαφή και συζήτηση και ζήτησαν να επαναληφθεί συχνότερα.
Επίσης έγινε Virtual μελέτη με θέμα «Φιλοσοφικά ερωτήματα του Καζαντζάκη» που παρουσίασε ο Αντώνης Χουντάλας.
Ήταν μια καταπληκτική δουλειά. Ακολούθησε πολύ καλή επικοδομητική συζήτηση.
Λόγω της επιτυχίας και επειδή είναι απρόβλεπτη η λήξη των περιοριστικών μέτρων συζητήθηκαν λύσεις για τη συνέχεια και βελτίωση του έργου μας.
Προτάσεις:

Τηλεδιασκέψεις του συμβουλίου
Μελέτη (Για συμμετοχή μεγαλύτερου αριθμού ατόμων χρήση πλατφόρμας webex)
Δημιουργία πλατφόρμας από τη ΔΕΦΝΚ για σύνδεση με όλα τα τμήματα.
-Δυνατότητα παρακολούθησης και συμμετοχής παρουσιάσεων, συζητήσεων δραστηριοτήτων από όλα τα μέλη στον κόσμο
-Κοινοποίηση εκδηλώσεων
-Κοινοποίηση εισηγήσεων
Δημιουργία ηλεκτρονικού αρχείου -Τράπεζα υλικού παρουσιάσεων

Επειδή ακυρώθηκε ο χώρος συνάντησής μας, λόγω της εκκρεμούς κατάστασης με τον κορονοιό, η δημιουργία Πλατφόρμας από την ΔΕΦΝΚ είναι απαραίτητη και θα κάνει εφικτή την συνάντησή μας για το Συνέδριο του Οκτώβρη.

Με μεγάλη θλίψη πληροφορηθήκαμε τον θάνατο του Μισέλ Ταμιζιέ (Michel Tamisier), πρώην δημάρχου του Καντενέ (Cadenet) στην Προβηγκία της Γαλλίας.

Με πρωτοβουλία της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη έλαβε ενεργό μέρος στην αδελφοποίηση του Δήμου του με τον Δήμο «Νίκος Καζαντζάκης» στη Μυρτιά. Επικεφαλής μεγάλης αντιπροσωπείας παρευρέθηκε στην αδελφοποίηση, επισκέφτηκε το Μουσείο Καζαντζάκη, το χωριό και την Κρήτη. Μία οδός στη Μυρτιά φέρει το όνομα Καντενέ.

Ο τότε δήμαρχος του Δήμου «Νίκος Καζαντζάκης», Ρούσσος Κυπριωτάκης, ανταπόδωσε την επίσκεψη. Με πολλούς δημοτικούς συμβούλους και κατοίκους έλαβε μέρος στην αδελφοποίηση των δύο Δήμων στο Καντενέ. Παρευρέθηκαν βουλευτές, δημότες και ο πρόξενος της Ελλάδας στη Μασσαλία. Έκτοτε μία οδός του Καντενέ φέρει το όνομα Νίκος Καζαντζάκης.

Και οι δύο αδελφοποιήσεις είχαν μεγάλη επιτυχία.
Εκφράζουμε στην οικογένειά του και στους φίλους του τα βαθιά μας συλλυπητήρια.

Λόγω της διασποράς του κορονοϊού (covid-19) σε όλες τις ηπείρους, η ΔΕΦΝΚ ανέστειλε τις περισσότερες εκδηλώσεις της το πρώτο εξάμηνο, ιδιαίτερα στην Αυστραλία, Ελλάδα,
ΗΠΑ, Καναδά, Μαρόκο και Τυνησία. Έκανε το αυτονόητο.
Πράγματι, αυτή η πανδημία αφορά όλον τον κόσμο και ο κάθε πολίτης οφείλει να σέβεται χωρίς ενδοιασμούς τις οδηγίες των αρχών, ιδιαίτερα να παραμένει σπίτι του.
Αυτή η κατάσταση δίνει την ευκαιρία σε κάθε άνθρωπο να σκεφτεί για την έννοια της ζωής, την κοινωνία μας, την προστασία της φύσης, την υπευθυνότητα, την αλληλεγγύη, γενικά τις πραγματικές αξίες.
Είναι θέματα τα οποία ανέφερε ο Καζαντζάκης στα βιβλία του και στην αλληλογραφία του και διατηρούν όλη τους την επικαιρότητα. Θα ήταν χρήσιμο να τα διαβάσουμε ή να τα ξαναδιαβάσουμε.
Αναφερόμαστε ιδιαίτερα στο ακόλουθο απόσπασμα των συνομιλιών που είχε ο μεγάλος Κρητικός το 1957 στο Γαλλικό ραδιόφωνο με τον Pierre Sipriot (μεταφρασμένες από την Μαρία Φλετορίδου θα δημοσιευτούν φέτος από τις Εκδόσεις Καστανιώτη): «Ένας πραγματικός μυθιστοριογράφος δεν μπορεί παρά να ζει στην πραγματικότητα της εποχής του, και ζώντας αυτή την πραγματικότητα, συνειδητοποιεί την ευθύνη του. Προσπαθεί λοιπόν να βοηθήσει τους όμοιούς του να αντιμετωπίσουν και να λύσουν, όσο είναι δυνατόν, τα αγωνιώδη προβλήματα της εποχής του. Ο μυθιστοριογράφος, αν συνειδητοποιεί την αποστολή του, προσπαθεί να ωθήσει την πραγματικότητα να πάρει τη μορφή που του φαίνεται πιο αντάξια του ανθρώπου. Σήμερα, ένας συγγραφέας, αν είναι πράγματι δραστήριος, είναι ένας άνθρωπος που υποφέρει και ανησυχεί βλέποντας την πραγματικότητα.
Οδηγείται να συνεργάζεται με όλες τις δυνάμεις του φωτός, που επιβιώνουν ακόμα, και να συμβάλει, ώστε το βαρύ πεπρωμένο του ανθρώπου να προχωρήσει λίγο. Αν σήμερα ο συγγραφέας μένει πιστός στην αποστολή του, είναι αγωνιστής… »

Τέλη Δεκεμβρίου 1926 και αρχές Ιανουαρίου 1927, ο Νίκος Καζαντζάκης επισκέφτηκε την Αίγυπτο. Συνάντησε στην Αλεξάνδρεια τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Αναφέρει αυτή τη συνάντηση στο βιβλίο του Ταξιδεύοντας: Ιταλία – Αίγυπτος – Σινά – Ιερουσαλήμ – Κύπρος – Ο Μοριάς (Εκδόσεις Καζαντζάκη, Αθήνα 1969).

Η πιο εξαιρετική πνεματική φυσιογνωμία της Αιγύπτου είναι χωρίς άλλο ο ποιητής Καβάφης. Στο μεσόφωτο του αρχοντικού σπιτιού του, προσπαθούσα να διακρίνω τη μορφή του. Ανάμεσά μας είναι ένα μικρό τραπεζάκι, γιομάτο ποτήρια με χιώτικη μαστίχα και ουίσκι – και πίνουμε.

Μιλούμε για πλήθος πρόσωπα κι ιδέες, γελούμε, σωπαίνουμε, και πάλι αρχίζει, με κάποια προσπάθεια, η κουβέντα. Εγώ πολεμώ να κρύψω στο γέλιο τη συγκίνηση και τη χαρά μου. Να ένας άνθρωπος μπροστά μου, άρτιος, που τελεί τον άθλο της τέχνης με υπερηφάνεια και σιωπή, αρχηγός ερημίτης, κι υποτάσσει την περιέργεια, τη φιλοδοξία και τη φιληδονία στον αυστηρό ρυθμό μιας επικούρειας ασκητικής.

Έπρεπε να είχε γεννηθεί στο 15ο αιώνα στη Φλωρεντία, καρδινάλιος, μυστικοσύμβουλος του Πάπα, έκτακτος απεσταλμένος στο παλάτι του Δόγη, στη Βενετία, και επί πολλά χρόνια, πίνοντας, αγαπώντας, χαζεύοντας στα κανάλια, γράφοντας, σωπαίνοντας–να διαπραγματεύεται τις πιο σατανικές και πολύπλοκες και σκανδαλώδεις υποθέσεις της Καθολικής Εκκλησίας.

Ξεχωρίζω στα σκοτεινά, πάνου στο ντιβάνι, τη φυσιογνωμία του –πότε όλο έκφραση μεφιστοφελική κι ειρωνεία και τα ωραία μαύρα μάτια του ξάφνου αστράφτουν μόλις πέσει απάνω τους μια μικρή αχτίδα από το φως των κεριών, και κάποτε πάλι γέρνει, όλο φινέτσα, παρακμή και κούραση.

Η φωνή του είναι γεμάτη ακκισμούς και χρώμα –και χαίρουμαι με τέτοια φωνή να διατυπώνεται η πονηρή, όλο κοκεταρία, βαμμένη, στολισμένη γραία αμαρτωλή ψυχή του. Έτσι που για πρώτη φορά τον βλέπω απόψε και τον ακούω, νιώθω πόσο σοφά μια τέτοια πολύπλοκη, βαρυφορτωμένη ψυχή της άγιας παρακμής κατόρθωσε να βρει τη φόρμα της –την τέλεια που της ταιριάζει- στην τέχνη και να σωθεί.

Ο εξωτερικά πρόχειρος μα σοφά μελετημένος στίχος του Καβάφη, η θεληματικά αλλοπρόσαλλη γλώσσα του, η απλοϊκή ρίμα του, είναι το μόνο σώμα που μπορούσε πιστά να περικαλύψει και να φανερώσει την ψυχή του. Σώμα και ψυχή στα τραγούδια του είναι ένα. Σπάνια στην ιστορία της φιλολογίας μας μια τέτοια ενότητα υπήρξε τόσο οργανικά τέλεια. Ο Καβάφης είναι από τα τελευταία άνθη ενός πολιτισμού. Με διπλά, ξεθωριασμένα φύλλα, με μακρό ασθενικό κοτσάνι, δίχως σπόρο.

Ο Καβάφης έχει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά ενός εξαιρετικού ανθρώπου της παρακμής –σοφός, ειρωνικός, ηδονιστής, γόης, γιομάτος μνήμη. Ζει σαν αδιάφορος, σα θαρραλέος. Κοιτάζει ξαπλωμένος σε μια μαλακή πολυθρόνα από το παράθυρό του και περιμένει τους Βαρβάρους να προβάλουν. Κρατάει περγαμηνή με λεπτά, καλλιγραφημένα εγκώμια, είναι ντυμένος γιορτάσιμα, βαμμένος με προσοχή, και περιμένει. Μα οι βάρβαροι δεν έρχουνται, κι αναστενάζει κατά το βράδυ, ήσυχα, και χαμογελά ειρωνικά για την απλοϊκότητα της ψυχής του να ελπίζει.

Κοιτάζω απόψε και χαίρουμαι τη γενναία αυτή ψυχή που αποχαιρετά αργά, παθητικά, χωρίς δύναμη και χωρίς λιποψυχία, την Αλεξάνδρεια που χάνει.

– Μα δεν πίνετε καθόλου! Είναι χιώτικη, σας ορκίζουμαι! Γιατί σωπάσατε;

Σκύβει και μου γιομίζει το ποτήρι, και το μάτι του για μια στιγμή έλαμψε με σαρκασμό κι ευγένεια. Μα εγώ σώπαινα, γιατί συλλογίζουμουν το θαμαστό του τραγούδι «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον» και δεν του αποκρίνουμουν, γιατί το έλεγα σιγά- σιγά από μέσα μου:

Σαν έξαφνα ώρα μεσάνυχτ’ ακουσθεί αόρατος θίασος να περνά με μουσικές εξαίσιες, με φωνές- την τύχη σου που ενδίδει πια, τα έργα σου που απέτυχαν, τα σχέδια της ζωής σου που βγήκαν όλα πλάνες μη ανωφέλετα θρηνήσεις. Σαν έτοιμος από καιρός, σα θαρραλέος, αποχαιρέτα την, την Αλεξάνδρεια που φεύγει. Προ πάντων να μη γελασθείς, μην πεις πως ήταν ένα όνειρο, πως απατήθηκεν η ακοή σου. μάταιες ελπίδες τέτοιες μην καταδεχθείς. Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος, σαν που ταιριάζει σε που αξιώθηκες μια τέτοια πόλι, πλησίασε σταθερά προς το παράθυρο κι άκουσε με συγκίνησιν, αλλ’ όχι με των δειλών τα παρακάλια και παράπονα, ως τελευταία απόλαυσι τους ήχους, τα εξαίσια όργανα του μυστικού θιάσου, κι αποχαιρέτα την, την Αλεξάνδρεια που χάνεις.

Kurhaus Cademario, Lugano (Eλβετία) 10 Ιουλίου 1955
…Επιτέλους η Ελένη κι εγώ ησυχάζουμε. Εδώ λέω ν’ αρχίσω το νέο έργο: «Επιστολές στον Γκρέκο», ένα είδος αυτοβιογραφίας και να εξομολογιέμαι στον Παππού μου τον Γκρέκο. Χτες ένας σοφός φίλος ο Helmut von Steinen, μου είπε πως ο Πετράρχης έγραψε «Επιστολές στον Κικέρωνα» που πολύ τον αγαπούσε. Χάρηκα. η ιδέα μου λοιπόν δεν είναι προσωπική, είναι μια παμπάλαιη ανάγκη του δημιουργού να κουβεντιάσει μ’ έναν αγαπημένο νεκρό, που του ’χει εμπιστοσύνη, και να του πει τον πόνο του.
Τώρα κι Σείς ησυχάζετε στην εξοχή. τι θα πει για μας «ησυχάζουμε»; Θα πει: δουλεύουμε αυτό που εμείς θέμε κι όχι αυτό που η εξωτερική ανάγκη θέλει…

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Tribune de Lausanne» στις 26 Μαΐου 1957
Παρίσι, 1957
– Γράφω βιβλία, το λιγότερο – θα ’λεγε κανείς ανησυχαστικά, το καλύτερο, «φοβερά», γιατί πρέπει να ξαναλέμε στους ανθρώπους πως πάνε στην καταστροφή, πως ο κόσμος μας είναι στην άκρα του γκρεμού. Λίγοι, πολύ λίγοι συγγραφείς γνοιάζουνται γι’ αυτό: παίζουν με μικρές σεξουαλικές ιστορίες και ψυχανάλυση. Οι ζωγράφοι, οι μουσικοί, πιο ευαίσθητοι, μαντεύουν πως σιμώνει η λύση, ενώ οι συγγραφείς διασκεδάζουν με παιχνίδια παρακμής. Πρέπει να τους πούμε πως πλησιάζουμε το τέλος. Γράφω βιβλία για ν’ αργοπορήσω το τέλος. Έγραψα τον «Άγιο Φραγκίσκο», γιατί η εποχή μας έχει ανάγκη από ήρωες που να είναι συνάμα και άγιοι. Κι αγαπώ ιδιαίτερα τον Άγιο Φραγκίσκο, έζησα πολύν καιρό στην Ασίζη. Δύο φορές μου έσωσε την ζωή: την πρώτη φορά όταν κοντέψαμε να πεθάνουμε στην κατοχή από την Πείνα στην Αίγινα. την δεύτερη φορά όταν κόντεψα να πεθάνω από ένα απόστημα στο μάτι…

Ο καθηγητής Θεόδωρος Γραμματάς δημοσίευσε το 1982 στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων μία μελέτη με θέμα «Ψευδώνυμα: πρόσωπο και προσωπεία του Νίκου Καζαντζάκη». Αναδημοσιεύουμε
μία περίληψη.
Πιστός σε μία ευρωπαϊκή παράδοση του 19ου αιώνα, ο Καζαντζάκης κάνει την εμφάνισή του στα ελληνικά γράμματα, χρησιμοποιώντας ψευδώνυμα.
Το 1906 δημοσιεύει την πρώτη του νουβέλα Όφις και κρίνο με το ψευδώνυμο «Κάρμα Νιρβαμή» που συνταιριάζει δύο ριζικά διιστάμενες έννοιες. Το αφιερώνει στην «Τοτώ» του (Γαλάτεια Αλεξίου, μετέπειτα σύζυγό του). Το δεύτερο ψευδώνυμο που χρησιμοποιεί είναι το «Πέτρος Ψηλορείτης» αποδίδοντας φόρο τιμής στο νησί του. Σε άλλα του κείμενα σε περιοδικά και εφημερίδες γράφει με το ψευδώνυμο «Ακρίτας Διγενής», τον γνωστό βυζαντινό ήρωα. Το τέταρτο ψευδώνυμο είναι «A. Γερανός» που χρησιμοποιεί στην τραγωδία του Οδυσσέας που δημοσιεύει στο Αλεξανδρινό περιοδικό «Νέα ζωή» (Ιούνιος- Νοέμβριος 1922). Σε γράμματά του σε φίλους του υπογράφει «Nicoche de Prastova» (όπου με τον Ζορμπά εκμεταλλεύτηκαν το γνωστό λιγνιτωρυχείο) και «Mohammed el Cheitan ben kazan» (από εκτίμηση στον αραβοαφρικανικό κόσμο).
Τέλος στην πρώτη έκδοση στα γαλλικά του μυθιστορήματος Τόντα Ραμπά, η Μόσχα έκραξε [εβραϊκή λέξη που σημαίνει «Ευχαριστώ πολύ» και προφέρεται Τόντα Ραμπά], υπογράφει «Nikolai Kazan».

Παρά τις εξηγήσεις και τις διαψεύσεις ορισμένοι συνεχίζουν να βεβαιώνουν ότι ο Καζαντζάκης αφορίστηκε από την Ορθόδοξη Εκκλησία και ότι δεν ενταφιάστηκε θρησκευτικά. Για πολλοστή φορά αναφέρουμε τα πραγματικά γεγονότα.
Είναι αληθές ότι η Ιερά Σύνοδος της Ελλαδικής Ορθοδόξου Εκκλησίας ήθελε να τον αφορίσει. Έστειλε τον φάκελο στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Ο Πατριάρχης Αθηναγόρας τον παρέδωσε στον Μητροπολίτη Πριγκηπονήσων Δωρόθεο. Αφού τον μελέτησε με μεγάλη προσοχή ανέφερε στον Πατριάρχη: «Παναγιώτατε ο Καζαντζάκης ήταν ένθεος.
Τον διάβασαν οι άγιοι Πατέρες Αθηνών;» Η απάντηση του Πατριάρχη ήταν καταλυτική: «Τον διάβασαν, τον κατάλαβαν;»
Ο ίδιος Πατριάρχης δήλωσε το 1961 στο Ηράκλειο Κρήτης τα εξής: «Ο Καζαντζάκης είναι μέγας και τα έργα του κοσμούν την Πατριαρχική βιβλιοθήκη». Το 2003, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, απαντώντας σε ερώτηση μιας φίλης στις ΗΠΑ, ανέφερε ότι «δεν ανεύρε τοιούτον αφορισμόν».
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η Ελλαδική Εκκλησία δεν μπορούσε να αφορίσει τον Καζαντζάκη για δύο λόγους: πρώτον διότι η Εκκλησία της Κρήτης υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και δεύτερον η Αντίπολις που ζούσε ο Καζαντζάκης εξαρτιόταν από την Μητρόπολη Θυατείρων, η οποία υπαγόταν στο κλίμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Μετά τον θάνατο του Καζαντζάκη στο Freibourg im Breisgau στις 26 Οκτωβρίου 1957, η σορός του μετεφέρθη στην Αθήνα σε γενική αδιαφορία των «διανοουμένων». Η Ελένη ζήτησε από την Αρχιεπισκοπή έναν εκκλησιαστικό χώρο για να καταθέσει τη σορό. Μετά την άρνηση της Αρχιεπισκοπής, η σορός έφτασε στο Ηράκλειο. Στις 6 Νοεμβρίου 1957, έγινε στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μηνά νεκρώσιμος ακολουθία χωροστατούντος του Μητροπολίτη Ευγένιου, 17 ιερέων και πλήθος κόσμου (υπάρχει ένα βίντεο της Ελληνικής τηλεόρασης γι’ αυτή την ακολουθία). Σημειώνουμε επίσης ότι η κηδεία του έγινε, με απόφαση του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, «δημοσία δαπάνη», παρόντος και του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων Αχιλλέα Γεροκωστόπουλου.
Ο Καζαντζάκης είχε ζητήσει να ενταφιαστεί σε ένα ύψωμα για να αγναντεύει τα βουνά της Κρήτης και την θάλασσα, πράγμα το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Μαρτινέγκο με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου. Τη σορό συνόδευσε μέχρι την τελευταία του κατοικία, σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας της Κρήτης ο νεότερος ιερέας ο πατήρ Σταύρος Καρπαθιωτάκης. Ήταν στρατιωτικός ιερέας και τιμωρήθηκε από τον Διοικητή του και όχι από την Εκκλησία της Κρήτης. Την ίδια τύχη είχε και ο Βασίλης Βασιλικός που υπηρετούσε τότε στο ίδιο στρατόπεδο.

Ανέκδοτο
– Νίκος Καζαντζάκης: Άγιον Όρος Νβρης – Δβρης 1914. Ημερολόγιο, εκδόσεις Μουσείο Νίκος Καζαντζάκης, Μυρτιά (στα ελληνικά). Πρόκειται για μια σημαντική δημοσίευση που πρέπει απαραιτήτως να διαβαστεί από όλους τους θαυμαστές του συγγραφέα μας.
Μετάφραση
– Συμπόσιο, από τα ελληνικά στα ιαπωνικά από τον FUKUDA Kosuke, εκδόσεις Kyoryoku – sha, Κυότο.
Μελέτες
– Άλκης Ρήγος: Ο πολιτικός Καζαντζάκης (ελληνικά) εκδόσεις Παπαζήση. Αθήνα.
– Παναγιώτης Δημόπουλος: Φάρος, 18 προσωπικότητες φωτίζουν το δρόμο του αύριο (ελληνικά). Ελληνοεκδοτική, Αθήνα.
– Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων ελλήνων συγγραφέων (ελληνικά), εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα.
Προς έκδοση
– Ο Ανήφορος, ένα ανέκδοτο του Καζαντζάκη, εκδόσεις Καζαντζάκη, Αθήνα.
– Συνομιλίες Καζαντζάκη- Sipriot, μετάφραση από τα γαλλικά της Μαρίας Φλετορίδου, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα.
– Γιώργος Στασινάκης: Δρόμοι ζωής, στα χνάρια του Καζαντζάκη, εκδόσεις Κάπα Εκδοτική, Αθήνα.
– Οδύσεια μετάφραση από τα ελληνικά στα ιταλικά από τον Nicola Crocetti, εκδόσεις Fratrinelli – Crocetti, Μιλάνο.

Στα γαλλικά
• René Bouchet: «Les racines et l’exil» [Οι ρίζες και η εξορία]. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις, Dijon, 2020. Σε αυτό το δοκίμιο, ο φίλος μας René προτίθετε να διακρίνει, στα κύρια έργα του Καζαντζάκη, τα ίχνη μιας πορείας που προσπαθεί να συμβιβάσει την προσήλωση στην καταγωγή του και την επιθυμία του να γυρίζει τον κόσμο. Αυτή η αναζήτηση της ελευθερίας μέσα από τα ταξίδια, προϋπέθετε τη διατήρηση σαν ένα εφόδιο αυτό που ο συγγραφέας ονομάζει «κρητική ματιά». Πρόκειται για ένα εξαιρετικό δοκίμιο που πρέπει να διαβαστεί.

Στα ελληνικά
• Άλκης Ρήγος: «Ο πολιτικός Καζαντζάκης», Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2020.
• Χρήστος Τσαντής: «Νίκος Καζαντζάκης. Ένα πουλί πάνω από την άβυσσο», Δοκίμιο, Εκδόσεις Ραδάμανθυς, Χανιά, 2020.
• Δημήτρης Γκιώνης: «Για τέσσερις λόγους…», Εκδόσεις Άγκυρα, Αθήνα, 2020. Ο γνωστός δημοσιογράφος αφιερώνει ένα κεφάλαιο στον Καζαντζάκη και τις γυναίκες του.

Εφημερίδα «Πατρίς» 7/2/2020

Με την συμμετοχή των μελών της τοπικής επιτροπής Ηρακλείου της Διεθνούς Εταιρίας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη και των μαθητών δύο τμημάτων της Β’ Τάξης (Α1 και Α2) του Εσπερινού Γενικού Λυκείου Ηρακλείου με την Φιλόλογο κ. Δέσποινα Πιταροκοίλη, λειτουργεί και φέτος η «Λέσχη Ανάγνωσης Έργων του Ν. Καζαντζάκη.

Στην ομάδα της φετινής αναγνωστικής περιόδου (2019-2020) θα μελετηθούν και θα συζητηθούν στις συναντήσεις της Λέσχης τα έργα: «Ο Τελευταίος Πειρασμός», στις 29 Ιανουαρίου 2020 και «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» στα τέλη Απριλίου 2020.

Μάλιστα στην επόμενη συνάντηση (29-1-2020), ανέλαβαν οι ίδιοι οι μαθητές να παρουσιάσουν τον Τελευταίο πειρασμό στην αναγνωστική ομάδα. Βέβαια, ο κινητήριος μοχλός είναι η ενθάρρυνση της φιλολόγου κ. Πιταροκοίλη και της Διευθύντριας του σχολείου κ. Αντωνίας Μαρμαρέλη που με τις αποφάσεις και τις πρωτοβουλίες τους ανοίγουν ορίζοντες στους μαθητές τους.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι μαθητές που λαμβάνουν μέρος στην αναγνωστική ομάδα δεν είναι παθητικοί ακροατές. Μελετούν και συμμετέχουν ισότιμα σε μια ελεύθερη συζήτηση για τον συγγραφέα και το υπό μελέτη έργο.

Τους οφείλονται συγχαρητήρια γιατί μετά από μια κοπιώδη ημέρα- έχουν όλοι επαγγελματικές υποχρεώσεις- βρίσκουν τη δύναμη και τη θέληση να φοιτήσουν σε ένα σχολείο και να παίρνουν μέρος σε δράσεις όπως η Λέσχη Ανάγνωσης έργων του Ν. Καζαντζάκη.

Εφημερίδα «Πατρίς», 27/1/20

Απο αριστερά προς τα δεξιά: Δημήτρης Μακράκης, Μαρία Μακράκη, Εμμέλεια Καρδαρά, Βούλα Buckthought, Γιάννης Καραδάκης,
Κάθη Δημητρίου, Ολγα Λόλη, Γιώργος Πιτσικούλης, Αντώνης Βανικιώτης (Πρόεδρος, οιν Οττάβας), Μάνος Ορφανός.

Στον «σπουδαίο Έλληνα συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη», στα δύο ταξίδια του στην Κίνα και στη γνωστή του ρήση, «Ο Κομφούκιος και ο Σωκράτης είναι δύο μάσκες που σκεπάζουν το ίδιο πρόσωπο: το φωτερό πρόσωπο της ανθρώπινης λογικής», αναφέρθηκε σε άρθρο του ο Κινέζος Πρόεδρος, Xi Jinping. Το άρθρο, με τον τίτλο «Είθε η σοφία των αρχαίων πολιτισμών να φωτίσει το μέλλον», δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ τη μέρα της άφιξης του Κινέζου ηγέτη στην Αθήνα, κατά την πρόσφατη επίσημη επίσκεψή του στη χώρα μας (10-12/11/2019).

Η αναφορά του Προέδρου Xi αποτελεί αναγνώριση της οικουμενικής αξίας του Καζαντζάκη και της συμβολής του στην εδραίωση και ενίσχυση της ελληνοκινεζικής φιλίας. Το έργο του μεγάλου συγγραφέα έγινε γνωστό στην Κίνα χάρη στην αγάπη και τις άοκνες προσπάθειες των μελών και φίλων της Εταιρείας μας. Έτσι, ο Καζαντζάκης καθιερώθηκε στη συνείδηση των Κινέζων ως μεγάλος συγγραφέας και φίλος του κινεζικού λαού.

Η πρώτη ομιλία για τον Καζαντζάκη στην Κίνα πραγματοποιήθηκε από τον πρόεδρο της ΔΕΦΝΚ, Γιώργο Στασινάκη, στο Πεκίνο στο ιστορικό κτήριο του Κινεζικού Συνδέσμου Φιλίας με Ξένες Χώρες (ΚΣΦΞΧ), το 2002. Ο ΚΣΦΞΧ είχε καλέσει το Νίκο και την Ελένη Καζαντζάκη να επισκεφτούν την Κίνα το 1957 και πάλι, αργότερα, την Ελένη Καζαντζάκη. Στην ομιλία ήταν παρόντες, μεταξύ των άλλων, ο πρώην Κινέζος πρέσβυς στην Ελλάδα, και λάτρης του Καζαντζάκη, Yang Guangsheng, ο Li Chenggui, που εκείνη την περίοδο μετάφραζε το Ζορμπά, και η καθηγήτρια Έλενα Αβραμίδου, μορφωτική ακόλουθος στην Ελληνική Πρεσβεία στην Κίνα τότε, η οποία ίδρυσε αργότερα το τοπικό Τμήμα Πεκίνου της Εταιρείας μας.

Ακολούθησαν ομιλίες, εκθέσεις, συνέδρια και προβολές ντοκιμαντέρ και ταινιών που διοργανώθηκαν και προωθήθηκαν από τη ΔΕΦΝΚ με τη στήριξη κινεζικών φορέων και της Ελληνικής Πρεσβείας. Επίσης, η έκδοση του Ταξιδεύοντας Κίνα και της Ασκητικής σε μετάφραση Li Chenggui και η επανέκδοση του Τελευταίου Πειρασμού και του Καπετάν Μιχάλη από τον εκδοτικό οίκο Yilin Press χάρη στη χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού και το ενδιαφέρον της υπαλλήλου του ΥΠΠΟ, κας Μαρίας Προβιδάκη. Στη συνέχεια, ο Καζαντζάκης άρχισε να διδάσκεται στα κινεζικά πανεπιστήμια χάρη στους καθηγητές Zhu Shengpeng, Wu Fei, Hu Jingjing και Έλενα Αβραμίδου. Και, έτσι, έφτασε μέχρι τον Κινέζο Πρόεδρο.

Εφημερίδα «Καθημερινή», 10/11/19

Βέλγιο
• Βρυξέλλες, Ελληνικό Γυμνάσιο-Λύκειο, 31 Ιανουαρίου. Διάλεξη του Γιώργου Στασινάκη «Ο Καζαντζάκης και οι νέοι».

Γαλλία
• Το Γαλλικό Τμήμα προτίθεται, για μια καλύτερη γνωριμία των νέων με τον μεγάλο Κρητικό, να δημοσιεύσει σε «κόμικς» τη ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Πρόκειται για μια εξαιρετική πρωτοβουλία.

Ελλάδα
• Ηράκλειο, 12ο Γυμνάσιο, 18 Μαρτίου. Χάρη στον καθηγητή Χρήστο Σολάκη, ο Γιώργος Στασινάκης θα παρουσιάσει το έργο και τη σκέψη του Νίκου Καζαντζάκη.
• Αθήνα, Ελληνογαλλική Σχολή Ουρσουλίνων. Η Σχολή διοργανώνει τους 10ους αγώνες δημιουργικής έκφρασης αφιερωμένους στον Νίκο Καζαντζάκη. Οι εργασίες θα κατατεθούν πριν τις 2 Μαρτίου και η βράβευση θα γίνει στις 28 Μαρτίου. Ο Γιώργος Στασινάκης θα μιλήσει με θέμα: «Ο Καζαντζάκης και οι νέοι».
• Αγρίνιο. Στη Νεοελληνική Λογοτεχνία της Γ΄ τάξης Γυμνασίου ανθολογείται απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά. Στο 2ο Γυμνάσιο Αγρινίου «Κοσμάς ο Αιτωλός», η φιλόλογος Μαρία Ν. Αγγέλη, αφού δίδαξε το συγκεκριμένο απόσπασμα, παρότρυνε τους μαθητές και μαθήτριες να μελετήσουν ολόκληρο το βιβλίο του Καζαντζάκη. Τα παιδιά συμφώνησαν να παρουσιάσουν αυτό το βιβλίο μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων. Ανέλαβαν, επίσης, να γράψουν μια εργασία με θέμα: «Ο Ζορμπάς και οι γυναίκες…»
Οι τρεις καλύτερες θα σταλούν στον Πρόεδρο της ΔΕΦΝΚ, ο οποίος θα επιβραβεύσει τα παιδιά, όπως τους υποσχέθηκε κατά την επίσκεψη, διάλεξη και συζήτηση στο 2ο Γυμνάσιο στις 24 Οκτωβρίου 2019.
• Τρίκαλα, Μουσικό Σχολείο, 24 Μαρτίου. Διάλεξη του Γιώργου Στασινάκη με θέμα: «Ο Καζαντζάκης και οι νέοι» και μουσικό πρόγραμμα. Ιρλανδία
• Δουβλίνο, Ελληνική Κοινότητα, Ελληνικό Σχολείο, 8 Φεβρουαρίου: Η Βασιλική Πλούμπη, φιλόλογος και ο Γιώργος Στασινάκης θα παρουσιάσουν το έργο του Νίκου Καζαντζάκη.

Ιταλία
• Μπολώνια, Κλασικό Λύκειο Minghetti, Φεβρουάριος. Η Gilda Tentorio, πρόεδρος του ιταλικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ θα μιλήσει με θέμα: «Ο Καζαντζάκης μεταφραστής του Δάντη». Συνδιοργανώνεται με την ελληνική κοινότητα.

Οργανώνεται από το Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και τη ΔΕΦΝΚ.
Τέλη Δεκεμβρίου 2019, έγιναν δεκτές οι ακόλουθες συμμετοχές. Ο πλήρης κατάλογος θα δημοσιευθεί στις ιστοσελίδες της ΔΕΦΝΚ και του Πανεπιστημίου.
• Αγάθη Μαρκάτη, Δρ Φιλοσοφίας, Πανεπιστημιακός, Αθήνα: «Bergson-Nietzsche-Καζαντζάκης: εκλεκτικές συγγένειες».
• Γιώργος Κεχαγιόγλου, Ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη: «Ο Βουδισμός και η ινδική παράδοση στο έργο του Νίκου Καζαντζάκη».
• Φούκουντα Κόσουκε, Μελετητής του Νίκου Καζαντζάκη, Κιότο: « Νίκος Καζαντζάκης: Ταξιδεύοντας στην Ιαπωνία και την Κίνα».
• Λάμπρος Κουλουμπαρίτσης, Ομότιμος Καθηγητής Ελευθέρου Πανεπιστημίου Βρυξελλών, Μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Βελγίου, Βρυξέλλες: «Η στροφή του Καζαντζάκη προς τον σοσιαλισμό».
• Μιχάλης Πάτσης, Δρ Φιλοσοφίας, συγγραφέας, Αθήνα: «Ο Νίκος Καζαντζάκης στο σύνορο κομμουνισμού και μετακομμουνισμού».
• Γιώργος Στασινάκης, Πρόεδρος ΔΕΦΝΚ, Πρεσβευτής ελληνισμού, Γενεύη: «Η έλξη της Ανατολής: Κεντρική Ασία και Αραβο-αφρικανικός κόσμος».

Αργεντινή
• Μπουένος Άιρες, Πολιτιστικό Κέντρο Cooperación, 15 Νοεμβρίου 2019. Διαλέξεις με μεγάλη επιτυχία με θέμα: «Νίκος Καζαντζάκης, η κραυγή της ελληνικότητάς του στον Αλέξη Ζορμπά» και «Το θεατρικό έργο του Καζαντζάκη και η Λατινική Αμερική» από την καθηγήτρια Cristina Quiroga και την Χριστίνα Τσαρδίκου, πρόεδρο του Συλλόγου «Νόστος» και του Αργεντινού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ. Η εκδήλωση έγινε υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες, του Πάντειου Πανεπιστήμιου Αθηνών και άλλων σημαντικών επιστημονικών φορέων. Μετά τις διαλέξεις, παρουσιάστηκε σε μορφή μουσικού θεάτρου η παράσταση του έργου «Zorba el Griego».

Βέλγιο
• Λιέγη, 30 Ιανουαρίου. Προσκεκλημένος από τους Συλλόγους «Hélios» και «Liège-Athènes du Nord», ο Γιώργος Στασινάκης θα μιλήσει με θέμα: «Ο Καζαντζάκης και η Ευρώπη».

• Βρυξέλλες, 31 Ιανουαρίου. Εκδήλωση του τοπικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ στο Βέλγιο που θα περιλαμβάνει χαιρετισμό του Πρέσβη της Ελλάδας στο Βέλγιο Διονυσίου Καλαβρέζου και διαλέξεις του Λάμπρου
Κουλουμπαρίτση και του Γιώργου Στασινάκη με θέμα: «Ο Καζαντζάκης και η Πολιτική».

Βραζιλία
• Σάο Πάολο, 8 Δεκεμβρίου 2019. Το δραστήριο τοπικό Τμήμα της ΔΕΦΝΚ έλαβε μέρος στο Φόρουμ του Συλλόγου «Atene». Τα μέλη διάβασαν κείμενα του Καζαντζάκη για τον Διόνυσο. Η Ασπασία Παπαζανάκη έδωσε διάλεξη για την διχοτομία Απόλλων και Διόνυσος στο μυθιστόρημα Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά.

Ελβετία
• Λουγκάνο. Μετά την αποτυχία του λιγνιτωρυχείου στη Στούπα, ο Καζαντζάκης φτάνει το 1918 στη Ζυρίχη. Τον φιλοξενεί ο φίλος του Γιάννης Σταυριδάκης, πρόξενος της Ελλάδας. Μαζί με την παιδαγωγό και φιλόσοφο Έλλη Λαμπρίδη («Μουντίτα») επισκέφτεται την Ανατολική Ελβετία και το Τιτσίνο. Διαμένουν στην Γκάντρια κοντά στο Λουγκάνο. Το 2015 η ΔΕΦΝΚ τοποθέτησε μία αναμνηστική πλάκα. Η «Rivista di Lugano», του Αυγούστου 2019 δημοσίευσε αυτή την πλακέτα. Ο Καζαντζάκης είναι πλέον γνωστός στην Ιταλόφωνη Ελβετία.
• Γενεύη. Το Ελβετικό Τμήμα της ΔΕΦΝΚ ετοιμάζει εκδήλωση βασισμένη στο μυθιστόρημα Όφις και κρίνο.

Ελλάδα
• Θεσσαλονίκη, 7 Φεβρουαρίου και Γρεβενά, 9 Φεβρουαρίου. Η Έλενα Αβραμίδου, καθηγήτρια Νεοελληνικών στο Πανεπιστήμιου του Πεκίνου και Πρόεδρος του Κινέζικου Τμήματος της ΔΕΦΝΚ, παρουσίασε ενώπιον πολυπληθούς κοινού το βιβλίο της «Νίκος Καζαντζάκης, η απω-ανατολική ματιά».

• Ηράκλειο, Λέσχη Ανάγνωσης. Οι Κατερίνα Ζωγραφιστού, Σοφία Νταλαμπέκη και Μαρία Ζαχαριάκη θα παρουσιάσουν στις 29 Ιανουαρίου το μυθιστόρημα Ο Τελευταίος Πειρασμός και τον Απρίλιο τον Ο Χριστός ξανασταυρώνεται.
• Καρδίτσα, 24 Μαρτίου. Διαλέξεις του Γιώργου Στασινάκη για την «Ελληνικότητα του Νίκου Καζαντζάκη» και του Τάσου Λεύκα, προέδρου της ΠΕΛ «Γύρω από τον Καζαντζάκη». Θα ακολουθήσουν παρουσιάσεις των βιβλίων «Καζαντζάκης – Ζορμπάς. Μια αληθινή φιλία» από την φιλόλογο Κατερίνα Σταθοπούλου και «Ο Νίκος Καζαντζάκης και η Πολιτική» από τον Απόστολο Ζώη μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της ΔΕΦΝΚ. Η Ελένη Τσιρογιάννη, ποιήτρια, τοπική αντιπρόσωπος της ΔΕΦΝΚ, θα συντονίσει την εκδήλωση.

• Θεσσαλονίκη, Διεθνής Έκθεση Βιβλίου. Το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού μας πληροφόρησε ότι η Έκθεση, προγραμματισμένη αρχικά από τις 7 μέχρι τις 10 Μαΐου 2020 θα λάβει χώρα από τις 29 Οκτωβρίου μέχρι την 1 Νοεμβρίου 2020.

Ελβετία
• Γενεύη, κατοικία του Γενικού Πρόξενου της Ελλάδας, 5 Μαρτίου 2020. Διάλεξη του Γιώργου Στασινάκη με θέμα «Ο Νίκος Καζαντζάκης και η Μέση Ανατολή». Ο ομιλητής αναφέρθηκε επίσης στις εντυπώσεις του από το ταξίδι του στην Παλαιστίνη και στο Ισραήλ (15-21 Φεβρουαρίου 2020). Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Ελβετικό Τμήμα της ΔΕΦΝΚ, που προεδρεύει η Rozmi Pahlisch.

Ιρλανδία
• Δουβλίνο, 9 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας. Εκδήλωση από την Ελληνική κοινότητα και την ΔΕΦΝΚ.

Ισραήλ και Παλαιστίνη
• Ιερουσαλήμ, Βηθλεέμ, Ράμαλα, Τελ Αβίβ, Φεβρουάριος. Διαλέξεις του Γιώργου Στασινάκη. Ευχαριστούμε τις γαλλικές και ελληνικές αρχές για την υποστήριξή τους.

Καναδάς
• Οττάβα, 12 Ιανουαρίου. Συστατική Γενική Συνέλευση του νέου Τμήματος της ΔΕΦΝΚ. Συγχαίρουμε θερμά την Κατερίνα Δημητρίου, συντονίστρια.
• Τορόντο. Το δυναμικό αυτό τμήμα που προεδρεύει η Βούλα Βέτση μας κοινοποίησε τον κατάλογο των εκδηλώσεών του για το 2020.
• Οττάβα, 16 Φεβρουαρίου 2020. Το νέο Τμήμα παρουσίασε στο Σύλλογο Κρητών ένα ντοκιμαντέρ για τον Νίκο Καζαντζάκη.
• 26 Μαρτίου 2020: – Εντυπώσεις απο το έργο Ταξιδεύοντας Ισπανία, από τη φίλη Αγγελική Γουναροπούλου.
• 29 Απρίλη 2020: – Ψυχολογική Ανάλυση χαρακτήρων του έργου Καπετάν Μιχάλης, από τη Ψυχολόγο Μαίρη Κωνστανταρέα.
• 28 Μαΐου 2020: – Φιλοσοφική Σκέψη του Νίκου Καζαντζάκη μέσα απο την Ασκητική, από τη Φιλόλογο Χρύσα Μυλοπούλου.
• 25 Ιουνίου 2020: – Μορφές «Ελευθερίας» στα έργα του Νίκου Καζαντζάκη, από τη Πρόεδρο του Τμήματος Βούλα Βέτση.
• 24 Σεπτεμβρίου 2020: – Η θέση της Γυναίκας στα έργα του Νίκου Καζαντζάκη, από τη φίλη Βίκυ Καρπέτα.
• 29 Οκτωβρίου 2020: – Ταξιδεύοντας Μεσόγειο (Μορέας-Αίγυπτος-Ισραήλ), από τη φίλη Μαίρη Σαράμπαλου.
• 26 Νοεμβρίου 2020: – Γιατί ο Καζαντζάκης μελετάται ακόμη και σήμερα? από το φίλο μας Σπύρο Παράσχη.
• 17 Δεκεμβρίου 2020: – Ερωτήματα (Φιλοσοφικά/Κοινωνικά ) που παρουσιάζονται στο έργο του Καζαντζάκη, από τη φίλη Φωτεινή Χατζηνικολάου.

Κούβα
• Σαντιάγο. Το τοπικό Τμήμα της ΔΕΦΝΚ, που προεδρεύει η Dianelis Zaldivar, συνεχίζει τις δραστηριότητές του. Δημιούργησε μία σελίδα facebook «Sociedad Amigos Nikos Kazantzaki. Santiago de Cuba» και οργάνωσε στις 20 και 28 Φεβρουαρίου 2020 προβολή της ταινίας «Ο Τελευταίος πειρασμός του Χριστού».

• Ο Κρητικός σκηνοθέτης Θοδωρής Παπαδουλάκης μετά την επιτυχία του «Νησιού» θα αρχίσει το 2020 τα γυρίσματα του νέου του φιλμ «Ξανασταυρώνεται». Η ταινία «είναι μια αλληγορία για την απάθεια της σύγχρονης κοινωνίας μπροστά στη διαφθορά και την υποκρισία».

– Η Κοινότητα Καταφυγίου Κοζάνης ετοιμάζει το πατρικό σπίτι του Ζορμπά.
– Ο Δήμος Αριστοτέλη, στη Χαλκιδική, σχεδιάζει τη δημιουργία στο Παλαιοχώρι, όπου εργάστηκε και παντρεύτηκε ο Ζορμπάς, το «Σπίτι του Ζορμπά».

– Άλκης Ρήγος: Ο πολιτικός Καζαντζάκης (ελληνικά) εκδόσεις Παπαζήση. Αθήνα.
– Παναγιώτης Δημόπουλος: Φάρος, 18 προσωπικότητες φωτίζουν το δρόμο του αύριο (ελληνικά). Ελληνοεκδοτική, Αθήνα.
– Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων ελλήνων συγγραφέων (ελληνικά), εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα.
• Nicos Precas: «Lettre à Kazantzaki» Εκδόσεις Edilivre, Saint- Denis 2018. Μια ενδιαφέρουσα μαρτυρία για τον συγγραφέα μας.
• Ι. M. Χατζηφώτης: «To προσκύνημα στον Άθω του Σικελιανού και του Καζαντζάκη, Σαράντα μέρες του 14», Νίκη Εκδοτική 2019.
• Γιώργος Αθ. Ευθυμίου: «Η ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη», Αθήνα 2019. Πρόκειται για μια σημαντική μελέτη. Ο πρώην δάσκαλος αναφέρει τις δυσκολίες που συνάντησε για να κάνει γνωστό το έργο του Καζαντζάκη ιδιαίτερα στα σχολεία.
• Έλλη Λαμπρίδη: «Καπνός ήταν… Νουβέλα». Επιμέλεια-κείμενα Γιολάντα Χατζή, Εκδόσεις Καστανιώτη 2019. Περιγράφεται η γνωριμία της με τον Καζαντζάκη το 1918 στη Ζυρίχη, η αρχή και η εξέλιξη του αισθηματικού τους δεσμού και οι περιηγήσεις τους στην Ελβετία. Μία εξαιρετική μαρτυρία.

E-mail
siankcdc @ gmail.com

Ιστοσελίδες
www.amis-kazantzaki.ch
www.amis-kazantzaki.gr
www.amigos-kazantzaki.org

Facebook
Στα ελληνικά
https://www.facebook.com/amis.kazantzaki.gr
Στα γαλλικά
https://www.facebook.com/Société-Internationale-des-amis-de-Nikos-Kazantzaki-379350352815580
Στα αγγλικά
https://www.facebook.com/The-Ingternational-Society-of-Friendsof-Nikos -Kazantzakis-2358603970881508
Στα ισπανικά
https://www.facebook.com/siank.mx
Στα ιταλικά
https://m.facebook.com/Societ%C3%A0-Internazionale-Amici-di-Nikos-Kazantzakis-388841255184673/

Λόγω των γεγονότων, το τυπογραφείο ανέστειλε τη λειτουργία του. Ως εκ τούτου, η εκτύπωση του τελευταίου τεύχους της επιθεώρησης αναβάλλεται.

Αυτό το περιοδικό δημοσιεύεται από το 1990 στα γαλλικά, αγγλικά, ελληνικά και ισπανικά. Κάθε τεύχος περιλαμβάνει ανέκδοτα ή ελάχιστα γνωστά κείμενα του Καζαντζάκη και πρωτότυπες μελέτες. Τον Δεκέμβριο του 2014 δημοσιεύτηκε στα ελληνικά και γαλλικά ένα Ευρετήριο των τευχών 1-40 (1990-2014). Είναι η μοναδική περιοδική έκδοση αφιερωμένη σε έλληνα συγγραφέα και ποιητή.

Η Συντακτική Επιτροπή αποτελείται από εκλεκτούς μελετητές διεθνώς του Καζαντζάκη: Peter Bien (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής), Αθηνά Βουγιούκα (Ελλάδα), Yvette Renoux–Herbert (Γαλλία), Helena Gonzalez Vaquerizo (Ισπανία), Margarita Larriera (Ουρουγουάη) και Γιώργος Στασινάκης (Ελβετία).

Προλεγόμενα
Κείμενα του Νίκου Καζαντζάκη
– Τα δύο αδέρφια. Δύο αδέλφια – Γένεση ενός επιλόγου του Hans-Ulrich Seifert. |- Ζορμπάς, ο πόλεμος, η πατρίδα
– Επιστολές στον Börje Knös.
Μελέτες
– René Bouchet: “Ελευθερία ή θάνατος”, ένα μυθιστόρημα για τις ρίζες (στα γαλλικά)
– Βαγγέλης Ραπτόπουλος: Ο Θεός φταίει που έκανε τον κόσμο τόσο ωραίο. Αλληγορίες από τον Καζαντζάκη (στα ελληνικά).
– Βασίλης Σαμπατακάκης: O Νίκος Καζαντζάκης και το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (στα αγγλικά)
– Helena González Vaquerizo: Λαϊκοί μύθοι και παραδόσεις στην “Οδύσεια” του Καζαντζάκη (στα ισπανικά).
Βιβλία
Μεταφράσεις και Μελέτες

Συντονιστική Επιτροπή, νέο μέλος: Απόστολος Ζώης, Τρίκαλα.

Εθνική Γενική Συνέλευση: Ελβετικό Τμήμα, Γενεύη 25 Ιανουαρίου 2020.

Παγκόσμια Γενική Συνέλευση: Θα λάβει χώρα στο Μόντρεαλ στις 17 και 18 Οκτωβρίου 2020.

• Ιρλανδία, Δουβλίνο, 9 Φεβρουαρίου 2020. Με τη βοήθεια της Ελληνικής κοινότητας, Έλληνες και Ιρλανδοί θαυμαστές του μεγάλου Κρητικού ίδρυσαν παράρτημα της ΔΕΦΝΚ, με
πρόεδρο τον Παντελή Γουλάρα.
• Καναδάς, Οττάβα, 7 Ιανουαρίου 2020. Η δυναμική Κατερίνα Δημητρίου και μία ομάδα λάτρεις του Νίκου Καζαντζάκη ίδρυσαν Τμήμα στην πρωτεύουσα του Καναδά.
Τους ευχόμαστε καλή επιτυχία και τους διαβεβαιώνουμε ότι θα έχουν όλη την υποστήριξη της ΔΕΦΝΚ.

Γενική Συνέλευση του Ελβετικού Τμήματος
• Γενεύη, 25 Ιανουαρίου 2020. Έκανε απολογισμό των δραστηριοτήτων του από το 2016 μέχρι 2019 και παρουσίασε τις εκδηλώσεις του τα επόμενα χρόνια. Εξέλεξε νέο Διοικητικό

Το 1918, μετά την αποτυχία της εκμετάλλευσης, μαζί με τον περίφημο Ζορμπά, του λιγνιτωρυχείου στην Πραστοβά (Μεσσηνιακή Μάνη), ο Νίκος Καζαντζάκης φτάνει στην Ελβετία. Θα επισκεφτεί, συντροφιά με τη φιλόσοφο Έλλη Λαμπρίδη, πολλές πόλεις και χωριά της γερμανόφωνης και ιταλόφωνης περιοχής.

Στις 11 Μαρτίου 1918, φτάνουν στην Γκάντρια, μικρό γραφικό χωριό κοντά στο Λουγκάνο.

Ο Καζαντζάκης γράφει στο σημειωματάριό του:

Εξαίσια μέρα… φτάσαμε στο Hôtel Seehof στην Gandria, η καρδιά μας σκίρτησε. Είπαμε εδώ θα γίνουμε ευτυχείς.

Θα μείνουν εκεί δέκα ημέρες.

Ύστερα από 97 χρόνια, σε ανάμνηση αυτής της διαμονής, η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ), η Ελληνική Κοινότητα του καντονίου του Τιτσίνο και το Επίτιμο Ελληνικό Προξενείο του Λουγκάνο εντοίχισαν, στις 14 Ιουνίου 2015 στην πρόσοψη αυτού του ξενοδοχείου, κεραμική πλάκα με τα ελληνικά χρώματα, έργο του καλλιτέχνη Luigi Costa.

Συμμετείχαν στην εκδήλωση πολλοί Έλληνες και φιλέλληνες, ελβετοί και γάλλοι.

Απηύθυναν χαιρετισμό:

– Ο κ. Χαράλαμπος Μάνεσης, Πρέσβης της Ελλάδος στη Βέρνη

– Η κα Giovanna Mazzoni, Αντιδήμαρχος του Λουγκάνο, αρμόδια για τον Πολιτισμό

– Ο κ. Γιώργος Στασινάκης, Πρόεδρος της ΔΕΦΝΚ, Πρεσβευτής Ελληνισμού

– Ο κ. Αλέξανδρος Παπαδάτος, Επίτιμος Πρόξενος της Ελλάδος στο Λουγκάνο

– Ο καθηγητής Benedito Gemelli, υπεύθυνος στο Τιτσίνο του Συλλόγου Κλασικής Παιδείας

– Ο κ. Roberto Genazzini, συγγραφέας (έγραψε για τον Καζαντζάκη σε ανάμνηση της διαμονής του στην Γκάντρια ένα ποίημα στην τοπική διάλεκτο και το διάβασε στην εκδήλωση).

Υπενθυμίζουμε ότι ο Νίκος και η Ελένη Καζαντζάκη διέμειναν το 1955 σε αναρρωτήριο στο Καντεμάριο (κοντά στο Λουγκάνο), όπου εντοιχίστηκε αναμνηστική πλάκα στις 28 Ιουνίου 2014.

Το Τιτσίνο εγκαινιάζει έτσι στενούς δεσμούς με το μεγάλο Κρητικό. Θα συνεχίσει να τον τιμά με τη διοργάνωση, το 2017, σημαντικών εκδηλώσεων στο πλαίσιο του εορτασμού της 60ής επετείου από το θάνατό του.

Τέλος, στις 27 Νοεμβρίου 2015, η Ελληνική Κοινότητα Ζυρίχης, η Ελληνική Πρεσβεία στη Βέρνη και η ΔΕΦΝΚ εντοίχισαν αναμνηστική πλάκα στη Ζυρίχη, στην πρόσοψη του κτιρίου που στέγαζε το 1918 το Προξενείο της Ελλάδος και όπου διέμεινε επανειλημμένα ο Νίκος Καζαντζάκης.

Παρευρέθηκαν: ο δραστήριος Πρέσβης της Ελλάδος στη Βέρνη Χάρης Μάνεσης, η Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Ιζόλδη Καμμένου μαζί με μέλη της Κοινότητας, ο Πρόεδρος της ΔΕΦΝΚ Γεώργιος Στασινάκης, η Πρόεδρος του Ελβετικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ Rozmi Pahlish, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ Νίκος Μαθιουδάκης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Κρητών Ζυρίχης, ο επίτιμος Πρόξενος της Ελλάδος στη Ζυρίχη, εκπρόσωπος του Δήμου Ζυρίχης, ο Πατήρ Ιγνάτιος και πολλοί Ελβετοί και Έλληνες πολίτες.

• Γαλλία, Antibes-Juan-les-Pins, 2015. Τους τελευταίους μήνες έγινε πολύς θόρυβος στην Ελλάδα για την πώληση της τελευταίας κατοικίας του Νίκου στην Αντίμπ, οδός Bas-Castelet. Ορισμένοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί ζήτησαν από το ελληνικό κράτος να αγοράσει αυτό το σπίτι, που πωλείται στην τιμή των 400.000 ευρώ, για να ιδρυθεί Μουσείο, διότι, όπως ισχυρίζονται, ο Καζαντζάκης έγραψε εκεί το Ζορμπά και τα άλλα του μυθιστορήματα! Αντιδράσαμε σ’ αυτούς τους ισχυρισμούς, δεδομένου ότι ο Δήμος της Αντίμπ είχε ήδη αρνηθεί από το 2011 την ίδρυση του Μουσείου για λόγους ασφαλείας. Υπενθυμίσαμε, επιπλέον, ότι ο Καζαντζάκης είχε γράψει το Ζορμπά στην Αίγινα κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής, ενώ τα άλλα του μυθιστορήματα τα είχε γράψει σε προηγούμενες κατοικίες του στην Αντίμπ. Εξάλλου, οι μεταβολές στο εσωτερικό του σπιτιού ήταν πάρα πολλές. Τίποτα δε θύμιζε πια το σπίτι όπου έμεναν ο Νίκος και η Ελένη από το 1954 έως το 1957. Έτσι, η ΔΕΦΝΚ, μαζί με το Δήμο Ηρακλείου, το Μουσείο Καζαντζάκη και τις Εκδόσεις Καζαντζάκη, ζήτησαν από το Γενικό Πρόξενο της Ελλάδος στη Μασσαλία Στυλιανό Γαβριήλ και από τον Πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής της ΔΕΦΝΚ Γεώργιο Στασινάκη να συναντηθούν με το βουλευτή-δήμαρχο της Αντίμπ Jean Leonetti για να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. Η συνάντηση αυτή πραγματοποιήθηκε στις 15 Νοεμβρίου μέσα σε θερμή ατμόσφαιρα. Συμφωνήθηκε να εντοιχιστεί αναμνηστική πλάκα στην πρόσοψη της τελευταίας κατοικίας του Νίκου και της Ελένης και να υπογραφεί σύμφωνο φιλίας μεταξύ των Δήμων της Αντίμπ και του Ηρακλείου.

Αντίπολις: Σ’αυτό το σπίτι («το κουκούλι») έμεινε
ο Καζαντζάκης από το 1954 μέχρι το 1957

• Αντίμπ, 21 Ιανουαρίου 2017. Ως γνωστόν ο Νίκος Καζαντζάκης διέμενε μαζί με την σύζυγό του Ελένη σ’αυτή την πόλη (την παλιά Αντίπολη που έχτισαν οι Ίωνες) από το 1948 μέχρι το 1957. 60 χρόνια μετά τον θάνατό του, η Αντίμπ δεν τον ξέχασε. Έτσι πολλοί θαυμαστές του από την Αντίμπ, τη Νίκαια, τη Μασσαλία, το Αβινιόν και το Μιλάνο, του απότισαν φόρο τιμής στη “Μικρή Πλατεία Νίκος Καζαντζάκης” που βρίσκεται κοντά στην τελευταία του κατοικία. Η Simone Torres – Forêt Dodelin, αντιδήμαρχος πολιτισμού που εκπροσωπούσε τον Jean Leonetti, δήμαρχο, η Yvette Renoux – Herbert, πρώην συνεργάτιδα του Καζαντζάκη στην Ουνέσκο και ο Γιώργος Στασινάκης υπενθύμισαν την ικανοποίηση του συγγραφέα και ποιητή από τη διαμονή του σ’αυτή την πόλη, το κλίμα της οποίας του θύμιζε την Κρήτη, τα έργα που έγραψε εκεί και που τον έκαναν παγκοσμίως γνωστό: Ο Χριστός ξανασταυρώνεται, Οι αδερφοφάδες, Ο Καπετάν Μιχάλης, Ο φτωχούλης του Θεού, Ο τελευταίος πειρασμός, Κούρος, Χριστόφορος Κολόμβος, Αναφορά στον Γκρέκο. Υπενθύμισαν επίσης τις πολλαπλές του συναντήσεις με συγγραφείς, ποιητές, μεταφραστές, μουσικούς, καλλιτέχνες, δημοσιογράφους, από πολλές χώρες. Ο Δήμος της Αντίμπ και η ΔΕΦΝΚ κατέθεσαν στεφάνια. Την εκδήλωση έθεσε υπό την αιγίδα της η Ελληνική Πρεσβεία στη Γαλλία.

Το τελευταίο σπίτι του Νίκου Καζαντζάκη στην Αντίμπ αναμορφώνεται

Ο σημερινός ιδιοκτήτης του σπιτιού του Καζαντζάκη στην Αντίμπ (Γαλλία) πληροφόρησε τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη ότι αναμόρφωσε το σπίτι, κρέμασε στους τοίχους φωτογραφίες του ζεύγους Καζαντζάκη και το νοίκιασε. Του έδωσε επίσης το όνομα «Κουκούλι», όπως το αποκαλούσε ο ίδιος ο Καζαντζάκης.

Η ΔΕΦΝΚ πρότεινε στον ιδιοκτήτη να εντοιχίσει στην πρόσοψη αναμνηστική πλάκα για την παραμονή του Νίκου και της Ελένης Καζαντζάκη από το 1948 έως το 1957. Δέχτηκε την πρότασή μας. Προγραμματίζουμε σχετική εκδήλωση εκεί την Άνοιξη του 2019.

• Γερμανία, Βερολίνο. Ο Νίκος Καζαντζάκης διέμεινε στο Βερολίνο μεταξύ 1920 και 1923. Σ’ αυτή την πόλη ολοκλήρωσε τη γραφή της Ασκητικής. Η Ελένη Καζαντζάκη και η Μελίνα Μερκούρη απέθεσαν το 1983 αναμνηστική πλάκα στην πρόσοψη του σπιτιού όπου διέμεινε.

Βερολίνο, 1983: Η Ελένη Καζαντζάκη και η Μελίνα Μερκούρη στο σπίτι
όπου έμεινε ο Καζαντζάκης απο το 1920 μέχρι το 1923

Η Dr. Ευανθία Τσίγκανα, Πρόεδρος του Γερμανικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ, στο Βερολίνο στις 22 Φεβρουαρίου 2015

1.Μικρό πεζό
Είμαι περήφανη για σένα Ν.Κ.
Αναφορά στον Νίκο Καζαντζάκη
«Είμαι περήφανη για σένα Νίκο Καζαντζάκη!» Αυτό αναφώνησα στο τέλος της «εντεταλμένης» αποστολής μου. Ναι, προκειμένου να ολοκληρώσω κάτι που αρχίζω ,δίνω εντολή γραπτή, που υψώνεται μπροστά μου, σε ένα μικρό φελοπίνακα.
Πάντοτε θαύμαζα το καθαρό σου πνεύμα ,την ελληνικότητά σου ,την σπαθωτή, επιβεβαιωτική ματιά ,την αληθινή άπειρη αγάπη σου για την Ελλάδα και προπαντός το ασυμβίβαστο, που σε έκανε ως το τέλος, να μη φοβάσαι τίποτα!
Αγωνίστηκες να τα πεις όλα και όταν ήρθε η ώρα του χαμού ,ένα άδειο κουφάρι απόμεινε στο χώμα!
Στην μέγιστη ,εντατική μου προσπάθεια να υλοποιήσω την εντολή, την ανομολόγητη ,επίμονη επιθυμία μου ,συνάντησα τον «Προμηθέα» , τον «Οδυσσέα», τον «Κωνσταντίνο Παλαιολόγο», τη «λασποφτέρουγη βαριά ψυχή γλυκά να ξεκορμίζει», συνάντησα δύο πράγματα τον Θεό και τον Άνθρωπο!
Μου φάνηκε κιόλας σαν να σε άκουγα, σε μια έντονη παρότρυνση να κρατήσω την ψυχή μου σε κάθε περίσταση, γιατί το έργο πρέπει να ολοκληρωθεί, γιατί η αποστολή του ανθρώπου είναι η γνώση κι ας συγκρουστεί ,κι ας ματώσει ,κι ας κινδυνέψει. Η αποστολή του είναι εκεί και τον περιμένει να τα δει όλα ,να τα πει ,να προβληματιστεί και να προβληματίσει, γιατί αυτό είναι το μεγάλο νόημα της ζωής, ο αγώνας!
Είμαι περήφανη για σένα Νίκο Καζαντζάκη, γιατί με στήριξες επιτυχώς με τα γραφτά σου ,γιατί οι αιχμηροί βράχοι της καθημερινότητας κατακτώνται και σπάνε από την ακατάλυτη ψυχική δύναμη που είναι παρούσα, όχι για να υποταχτεί και να διαλυθεί ,αλλά για να σε οδηγήσει μυστικά στο νόημα της ζωής ,από τη μυστική ατραπό της ελευθερίας!
Είν’ αλήθεια ,όσο περνούσε ο καιρός ,προοδευτικός εσύ στον καιρό σου ,έγραφες κι έβαζες τη σφραγίδα σου ,για όσα ζούμε σήμερα και γι ‘αυτά που θα ζήσουμε και θα ζήσουν άλλοι ,πολύ μετά από εμάς! Διορατικός ,είδες πως τη λευτεριά μπορεί να τη φέρει μόνο ο λαός ,όχι εκείνοι που ευκαιριακά κυβερνούν άτεχνα και άδικα, τάχα για το δίκιο!
Είμαι πολύ περήφανη γιατί το γεμάτο έργο σου ,η κρίση σου και η κριτική σου θα γονιμοποιεί- ες αεί -τη σκέψη εκείνων, που στο ημίφως των ονείρων τους θα σε γνωρίσουν για να φωτίζεις τους δρόμους της ζωής τους !

2.Νίκος Καζαντζάκης
ο Ανοιχτός Νους
Απόψε, μου φάνηκε σα να κλείδωσα το νου και την καρδιά μου
καθώς έγερνα αργά στο προσκεφάλι,
σα να’ θελα να φυλάξω καλά αυτά που μου ψιθύρισες,
τις ώρες που με ταξίδευες στη λευτεριά.
Κι έπλεξα σφιχτά τα χέρια στο στήθος,
στοιχηματίζοντας αυστηρά με τον εαυτό μου,
το αύριο να’ναι καλύτερο.
Απόψε, στάθηκαν απέναντί μου οι άλλοι,
οι φορτωμένοι με θεωρίες, συγχυσμένοι
απ’ τις φυλλάδες του καθωσπρεπισμού,
που, πριν γνωρίσουν τον εαυτό τους
βάλθηκαν να καταλάβουν τους άλλους!
Κι ανακάλυψα τη διαφορά στη μαγεία των λόγων σου!
Καταπιάστηκες με τη ζωή, περπάτησες στη ράχη της ,
ακροβατώντας ανάμεσα στον πλούτο και τη φτώχεια,
στην ομορφιά και την ασχήμια.
Δεν μπήκες σε καλούπια, δεν υπέταξες το λόγο σου
στη σκέψη του άλλου, αλλά ο δικός σου ανοιχτός νους,
παρήγαγε έναν λόγο ασυγκράτητο από μια γεμάτη καρδιά.
Κράτησα ό,τι με άγγιξε από τον τρόπο σου
και κοιμήθηκα, ταξιδεύοντας σ’ έναν κόσμο
που ήξερε πια να ψάχνει τον άνθρωπο,
που έμοιαζε στο δικό σου μόχθο ν’ ανακαλύψει
το νόημα της ζωής!
Και στα χέρια ,που γερά στο στήθος κρατούσα,
άνθισε ο σπόρος της ακατάβλητης επιμονής σου,
να γίνουμε άνθρωποι!

3.Νίκος Καζαντζάκης
Ο διαχρονικός, επίκαιρος και πολυπλάνητος
Τούτη την ώρα αποτραβηγμένη στο εργαστήρι μου
σε διαβάζω ξανά και ξανά,
γιατί εσύ, ο Οδυσσέας του εικοστού αιώνα,
που συνθέτεις τις αντιφάσεις με την απλότητα,
στρατευμένος στα προβλήματα της κοινωνίας,
διαβάζεσαι για το ανθρώπινο.
Στα κείμενά σου δεν καθρεφτίζομαι,
γιατί το διάβασμά τους σημαίνει έρευνα, στοχασμό,
εντρύφηση, σε τι άραγε παρά στη φιλοσοφία,
στον πολιτισμό στις λαϊκές παραδόσεις.
Ανηφορίζω μαζί σου,
παρατηρώ, μαθητεύω στις ιδέες σου,
τις καλοβαλμένες
στο φόντο της ηθογραφίας.
Μ’ έμαθες να μη βολεύομαι, να μην επαναπαύομαι,
και μου φανέρωσες το μυστικό σου:
Να μην καταγίνομαι με μιαν ιδέα, μ’ έναν τόπο, μ ‘ένα έργο.
Νίκο Καζαντζάκη,
διαχρονικέ, επίκαιρε, πολυπλάνητε,
τούτη την ώρα περιπλανιέμαι στη μαγεία του λόγου σου ,
που μ’ έχει αιχμαλωτίσει,
ενός λόγου που δεν περιχαρακώνεται στα όρια της λογοτεχνίας
αλλά εξακτινώνεται στα πέρατα της παιδείας.
Οι ήρωές σου, ασκητικοί,
μέσα από μια -χωρίς ανάπαυλα-ένταση ψυχής,
μου καταθέτουν τα διαπιστευτήρια,
πως η φαντασία σου έγινε λόγος,
για να σώσει τα γεγονότα από τη λήθη.

4.Το Ταξίδι
(Σε σένα Νίκο Καζαντζάκη, που προείδες ,ότι ο κόσμος όλος, οφείλει να πορεύεται αλληλέγγυα)
Έκανες κι εκείνο το ταξίδι
Με τις περιορισμένες διαδρομές
Γιατί στη γη αυτό συμβαίνει.!
Έσπειρες σπόρους ελπίδας
Κι αναθάρρεψαν αυτοί
Που λεγόταν χαμένοι.!
Ήξερες μες στους λίγους εσύ
Της ανθρωπότητας το λάθος,
Που πήγαινε στο χαμό.!
Κι ήθελες με καρδιά χολωμένη
Να περάσεις στον κόσμο
Το μεγάλο καλό.!
Κι αν τα χρόνια περάσαν εκεί
Όπου σ’ έταξε η μοίρα σου μόνο,
Στις καρδιές μας θα μένεις «παρών»
Να σμιλεύεις τον άκαιρο χρόνο!

5.Νίκος Καζαντζάκης, ο Ταξιδευτής της Κρήτης
Όλα αρχίζουν μ’ ένα ταξίδι
που θα φέρει κι άλλο, κι άλλα
και θα σε φέρουν ως την άκρη της γης,
ως εκεί που ονειρεύτηκες,
αναζητώντας την αξία των πραγμάτων.
Ως εξαίρεση, εξαίρετος,
έμαθες να μη συνθλίβεσαι,
κι η αλήθεια συνοδοιπόρος
σου μίκραινε τις αποστάσεις
για ν’ αγγίξεις αγόγγυστα,
την αβουλία των ανθρώπων.
Ταξιδευτής του ονείρου,
που σαν πραγματώθηκε,
ανακάλυψες την τέχνη της ζωής
κι άφησες να κυλήσουν από μέσα του
η ομορφιά και η αγάπη.
Κάθε σκέψη σου κι ένα συναίσθημα
για τα φθαρτά και μάταια,
που προδίδουν την αναισχυντία,
όσων θεώρησαν τη φιλοδοξία αρετή
και πηγή της ευτυχίας..
Όλα άρχισαν από ένα ταξίδι στις ιδέες
κι ο προβληματισμός σου,
τάραξε τους ανθρώπους
με τον κρυμμένο εγωτισμό,
που τεχνηέντως απέκρυψαν,
για να σου δώσουν το «ιδιώνυμο».
Κι εσύ, ο ταξιδευτής της Κρήτης,
μέχρι τ’ αγγέλιασμα, άφηνες
έργο ασύγκριτο,
για να τρέφεται η εποχή μας
απ’ την εποχή σου!

Ο ΖΟΡΜΠΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη, Δρ Κοινωνικής Λαογραφίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων/center>

Ο πυροβόλος του Καζαντζάκη και ο πρυόβολος του Πατέρα…

Αυτός ο άνθρωπος, ο κάθε άνθρωπος…

Ελένη Ρένεση

Καζαντζάκης και Τσι-Μπάισι
Διεθνές βραβείο ειρήνης 1956

Το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης που απονεμήθηκε στον Καζαντζάκη το 1956 είναι ίσως από τις λιγότερες διερευνημένες πτυχές της δράσης του τη δεκαετία του 1950. Όχι βέβαια πως άλλες πτυχές έχουν διερευνηθεί επαρκώς, αφού με τον Καζαντζάκη συμβαίνουν πολλές φορές αυθαιρεσίες στην ερμηνεία της δράσης του ή των προθέσεών του, ακόμα και των προθέσεων των άλλων ανθρώπων γύρω του.

Πριν προσχωρήσουμε ας πούμε κάτι που παραμένει ως σήμερα άγνωστο, πως εκείνη τη χρονιά, το 1956, ο Ν. Καζαντζάκης έλαβε το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης μαζί με τον μεγάλο Κινέζο ζωγράφο Τσι – Μπάισι (Qí Báishí, αγγλικά, 齊白石 κινεζικά). Ο Κινέζος ζωγράφος Μπάισι (1864-1957) που όπως φαίνεται πέθανε την ίδια χρονιά με τον Καζαντζάκη, σήμερα αποτελεί έναν από τους πιο σπουδαίους ζωγράφους της Κίνας που ακολουθούσε τους παραδοσιακούς δρόμους της κινεζικής ζωγραφικής, το στυλ gongbi στα έργα του, τα οποία επικεντρώνονται κυρίως στην φυσικό μικρόκοσμο και τα οποία σήμερα εκτιμώνται ιδιαίτερα στην πατρίδα του.

Ο Καζαντζάκης απέσπασε το ίδιο βραβείο, την ίδια χρονιά, την ίδια χρονιά, με αυτόν το σπουδαίο Κινέζο ζωγράφο και αν για πολλά χρόνια οι ερευνητές εξέταζαν μόνο το θέμα γιατί αυτός δεν πήρε το βραβείο Νόμπελ, σήμερα ίσως ήρθε ο καιρός να ανιχνεύσουμε και τις άλλες βραβεύσεις που αυτός έλαβε, τις επαφές, την επικοινωνία και τον διάλογο που είχε με άλλους καλλιτέχνες και συγγραφείς και τελικώς να αναδείξουμε και αυτή την άγνωστη πτυχή του. Μπορώ να καταλάβω πως ο καθένας πήρε ένα ξεχωριστό διεθνές βραβείο ειρήνης, αφού πουθενά δεν βρήκα να γράφεται πως «μοιράστηκαν» αυτό το βραβείο.

Το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης δινόταν από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης, από το 1950 αμέσως μετά τη δημιουργία αυτού του Συμβουλίου και ως το 1957. Τελευταίος που έλαβε το αυτό το βραβείο ήταν ο Άγγλος φιλόσοφος Μπερνάρντ Ράσσελ. Μετά από εκείνη τη χρονολογία δεν απονεμόταν βραβείο αλλά μετάλλια ειρήνης.

Στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης συμμετείχε αμέσως με την ίδρυση του και ο Πέτρος Κόκκαλης (1896-1961), ο Έλληνας γιατρός και από το 1935 καθηγητής στο πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά πολιτικός πρόσφυγας την εποχή εκείνη στην Ανατολική Γερμανία. Αυτή η οργάνωση ειρήνης δημιουργείται στο δεύτερο παγκόσμιο συνέδριο των φίλων της ειρήνης που έλαβε χώρα στην Πολωνία και συμμετείχε και ο Έλληνας ιατρός. Στο πρώτο συνέδριο απεναντίας που με επεισοδιακό τρόπο πραγματοποιήθηκε σε δύο πρωτεύουσες Παρίσι και Πράγα συμμετείχε η Μέλπω Αξιώτη. Σημαντική ήταν και η σύνοδος των παραγόντων της διανόησης του 1948 στο Βρότσλαβ της Πολωνίας και της Νέας Υόρκης την επόμενη χρονιά.
Αυτό το Συμβούλιο Ειρήνης χρηματοδοτούνταν από τη Σοβιετική Ένωση και τις Λαϊκές Δημοκρατίες, είχε δε στόχο την διάδοση της σοβιετικής πολιτικής για την ειρήνη στις διάφορες χώρες της γης. Την εποχή εκείνη, τη δεκαετία του 1950, η ένταση ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις και στα δύο συστήματα ήταν μόνιμη και διαρκής. Δυνάμεις ειρήνης απ’ όπου και αν προέρχονταν έπαιζαν σίγουρα ένα θετικό ρόλο. Συνεργάστηκαν με αυτό σπουδαίοι παράγοντες της εποχής, όπως ο Σαρτρ, ο νομπελίστας Ζολιό Κιουρί που ήταν πρόεδρός του, ο Μπρεχτ, ο Λούκατς, ο Νερούδα, ο Π. Ρόμπσον, ο Αραγκόν, ο Πικάσο κ.α. Νομίζουμε πως η ιδιαιτερότητα αυτού του συμβουλίου ήταν πως έθεσε σε όλον τον κόσμο το θέμα της ειρήνης και «εκλαΐκευσε» την απαίτηση να σταματήσουν οι πόλεμοι.

Έτσι, σήμερα, που ο ψυχρός πόλεμος έχει τελειώσει μπορούμε να αξιολογήσουμε με μεγαλύτερη ψυχραιμία τη δράση αυτού του συμβουλίου αναφορικά με τα Διεθνή Βραβεία Ειρήνης που απένειμε.

Παρατηρούμε πως βραβείο ειρήνης είχε απονεμηθεί σε μεγάλους εκπροσώπους των γραμμάτων και των τεχνών της εποχής, μεταξύ άλλων και στους Π. Πικάσο, Π. Ρόμπσον και Ν. Χικμέτ, το 1950, τον Π. Ελυάρ το 1953, τους Ντμίτρι Σοστακόβιτς και Τσάρλι Τσάπλιν το 1954, στους Μπέλα Μπάρτοκ και Τσέζαρε Ντζαβατίνι το 1955, στον Καζαντζάκη και στον Μπέρνταρντ Ράσσελ το 1957. Είναι δύσκολο να πεις πως οι παραπάνω παράγοντες του πολιτισμού με το έργο τους είναι στρατευμένοι σε κάποιον πολιτικό φορέα. Μάλλον είναι άνθρωποι που αν και ανήκουν ίσως στην αριστερά, είναι αναγνωρισμένοι από όλη την ανθρωπότητα, και είχαν τη δυνατότητα να συνομιλούν και με τη δεξιά και με την αριστερά της εποχής ή με τη Σοβιετική Ένωση.

Από την άλλη μεριά φαίνεται πως το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης απονέμεται σε παράγοντες που το έργο τους διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο αναγνωστικό κοινό ως προς την εμπέδωση της ειρήνης και της διάδοσης των φιλειρηνικών ιδεών. Αν το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται σε πολιτικούς ή άλλους κοινωνικούς παράγοντες που έπραξαν κάτι σημαντικό για την εμπέδωση της ειρήνης σε κάποια περιοχή του πλανήτη, το διεθνές βραβείο ειρήνης του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ειρήνης, απονεμόταν σε παράγοντες της τέχνης και του πολιτισμού που με το έργο τους διαπαιδαγώγησαν τους λαούς στα υψηλά αυτά ιδανικά που διέδωσαν με αυτό τα ιδεώδη της ειρηνικής συνύπαρξης και της αλληλεγγύης ανάμεσα στους λαούς.

Πιο συγκεκριμένα σχετικά με το βραβείο που απονεμήθηκε στον Καζαντζάκη γνωρίζουμε κάποια δεδομένα από την βιβλιογραφία τα οποία θα αναφέρουμε, σημειώνοντας πως δεν έχουμε κάνει την παραπάνω έρευνα σε αρχειακό υλικό. Η απόφαση για απονομή στον Καζαντζάκη είχε ληφθεί παμψηφεί στις 7 Απριλίου του 1955 στη σύνοδο του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ειρήνης στην Βιέννη, στην πόλη που αποτελούσε την έδρα του Συμβουλίου εκείνη την εποχή. Σχετικά με αυτό η Έλλη Αλεξίου αναφέρει πως ο Πέτρος Κόκκαλης τους ανακοίνωσε ότι το Συμβούλιο προτίθεται να βραβεύσει έναν Έλληνα συγγραφέα. Οι πολιτικοί πρόσφυγες, σύμφωνα με την Αλεξίου, πρότειναν τον Ηλία Βενέζη. Ο Βενέζης ήταν αγαπητός συγγραφέας για τους πολιτικούς πρόσφυγες, γιατί είχε συμμετάσχει μαζί τους στα οδοφράγματα των Δεκεμβριανών. Έτσι έστειλαν επιστολή στον Βενέζη. Απάντηση όμως από εκείνον δεν ήρθε. Και γι’ αυτό το λόγο σκέφτηκαν τη επιλογή Καζαντζάκη, που ήταν η επίσημη πρόταση των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων την οποία προώθησε στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης ο Πέτρος Κόκκαλης που έγινε αποδεκτή ομόφωνα από όλα τα μέλη. Δεν γνωρίζω αν η εκδοχή της Αλεξίου είναι και σωστή, γιατί δεν την έχω διαβάσει αλλού.

Στην απονομή του βραβείου στον Έλληνα συγγραφέα θα μπορούσαν να είχαν συμβάλει και οι Ρώσοι ελληνιστές, οι οποίοι στο πρόσωπο του Μπελέτσκι, συμπαθούσαν τον Έλληνα συγγραφέα και μετέφραζαν εκείνη την εποχή το έργο του.

Ο συγγραφέας παρέλαβε το βραβείο στις 28 Ιουνίου του 1956 στη Βιέννη. Τον Καζαντζάκη τον απασχολούσε μήπως το βραβείο ήταν αποτέλεσμα κάποιας πολιτικής επιλογής και όχι αναγνώρισης της λογοτεχνικής αξίας και επιρροής του έργου του στους ευρωπαϊκούς λαούς.

Η απονομή αυτού του βραβείου φέρνει τον Καζαντζάκη πλησίον όλων των παραπάνω συγγραφέων και καλλιτεχνών που βραβεύτηκαν εκείνα τα χρόνια και μας δείχνει μια άλλη διάσταση του έργου του στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο πολιτισμικό γίγνεσθαι. Χρειάζεται όμως να θέσουμε τα πράγματα στη πραγματική τους διάσταση, να μην υποτιμούμε κάτι και να μην διαστρέφουμε την πραγματική σημασία τους.

Σήμερα ίσως αποκτά ιδιαίτερη σημασία η γνωριμία του Καζαντζάκη με το κινεζικό ακροατήριο και αυτή η τυχαία συνεύρεση με τον μεγάλο Κινέζο ζωγράφο Τσι-Μπάισι, ίσως θα μπορούσε να αποδειχθεί σημαντική, τουλάχιστον για να μάθουμε εμείς στην Ελλάδα ένα μεγάλο ζωγράφο.

Μιχάλης Πάτσης, 26.05.2019

2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΡΙΝΙΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΘΗΤΡΙΑ ΚΑΠΙΡΗ ΡΑΦΑΗΛΙΑ ΤΗΣ Γ1 ΤΟΥ 6ΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ
Διαβάστε την παρουσίαση εδώ

Καζαντζάκης – Ζορμπάς
Μια αληθινή φιλία

Νίτσα Σολομωνίδου – Αναστασίου

ΣΤΟ ΝΙΚΟ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Πως ήθελα να κάθομε
στου Γιούχτα ένα χαράκι
και κια που δα ντουχιούντιζα
να δω τον Καζαντζάκη
μια καλημέρα να μου πει
χαρά που θελα κάμω να κάτσομε
να στρίψομε μαζί ένα τσιγάρο
Κι ύστερα λέει ήθελα
να μου ανεστορήσει
το πιο καλά πέρασε
σε τούτηνε τη ζήση,
μα έλα που δε ντον ήφταξα
κι έχω καημό μεγάλο
ελπίζω να νταμώσουμε
στο κόσμο νε τον άλλο
Να δώσωμε τα χέρια μας
να σταυροφιλιθούμε
κι ότι δεν είπαμε στη γη
στον ουρανό να πούμε.

Χρυσούλα Αγογλωσσάκη
Αθήνα 2016

Καζαντζάκης και Νέοι

Στο 1ο Γυμνάσιο Αγίου Νικολάου του νομού Λασιθίου, υπό τη διεύθυνση της κ. Όλγας Πυθαρούλη, αξιοποιείται στη διδακτική πράξη κατά το τρέχον σχολικό έτος (2017-2018), στο πλαίσιο σχολικών δραστηριοτήτων, το ταξιδιωτικό καζαντζακικό κείμενο Ταξιδεύοντας: Αγγλία από τις καθηγήτριες φιλολόγους, κ. Ντάρια Φουτάκη και κ. Γεωργία Σκούρτη. Η εφαρμογή βασίστηκε σε διδακτική πρόταση, την οποία εισηγήθηκε η φιλόλογος- ψυχολόγος κ. Ευθαλία Μπουκουβάλα – Κλώντζα στο πρόσφατο Διεθνές Συνέδριο για τα 60 χρόνια από τον θάνατο του Ν. Καζαντζάκη, με θέμα: « Η θέση του Νίκου Καζαντζάκη στην Εκπαίδευση, στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό. Εκδοχές πρόσληψης στη διδασκαλία και στην έρευνα» (Ηράκλειο Κρήτης, 20-22 Οκτωβρίου 2017). Η προφορική ανακοίνωση έφερε τον τίτλο:: « Ο Καζαντζάκης και οι μεγάλες ψυχές: Παράδειγμα διδακτικής αξιοποίησης των ταξιδιωτικών κειμένων του Ν. Καζαντζάκη στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο πλαίσιο της πολυπολιτισμικής τάξης με τη μέθοδο project» και σ’ αυτήν η εισηγήτρια εστίασε στην πρόσληψη του σαιξπηρικού έργου μέσα από την οπτική του Καζαντζάκη.

Η εκπαιδευτική εφαρμογή στο 1ο Γυμνάσιο Αγίου Νικολάου τείνει στην ολοκλήρωσή της με πολύ καλά παραγόμενα αποτελέσματα για όλους τους εμπλεκόμενους, εκπαιδευτικούς και μαθητές. Η περίπτωσή του θεωρούμε πως αποτελεί μια καλή πρακτική διάχυσης του θεωρητικού λόγου και των εργασιών των Συνεδρίων στην εκπαιδευτική πράξη, η οποία αποδεικνύει ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα του καζαντζακικού έργου στον σύγχρονο εκπαιδευτικό κόσμο και την ικανότητά του για επιτυχή αναμέτρηση με την πλουραλιστική πραγματικότητα της σύγχρονης πολυπολιτισμικής τάξης.

Βάντα Παπαϊωάννου-Βουτσά

ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Ω, πνεύμα θείο ασύγκριτο που στις καρδιές φωλιάζεις,
στο μαγικό τον οίστρο σου όλους μας λογαριάζεις.
Πατέρα του Ζορμπά μας δίδαξες πολλά!
Το άρμα του πολέμου μάζεψες, έριξες πνεύμα και πνοή,
στον αγωγιάτη στο ζυμωτή.
Τους μοίρασες απλόχερα στίχους κι απαγγελία
τους έμαθες πώς να ζητούν το φως απ’ τα βιβλία.
Και στο διανοούμενο έδωσες τα προβλήματά σου,
γραμμένα στην «Aσκητική» με τα σοφίσματά σου.
Ταξιδεύοντας έγινες σοφότερος με το Νίτσε μίλησες,
τη φλόγα του μυστικισμού στο λαό μας μύησες.
Τη δόξα δεν εζήτησες μόνος σαν ερημίτης
έζησες απερίσπαστος με την ιδέα της νίκης.
Οι άδικοι σ’ αφόρισαν, βαριά σε κατηγόρησαν,
γιατί τους πόνεσε πολύ η πένα σου η αληθινή.
Μα οι σοφοί αναγνώρισαν πως ήσουν άξιος στη ζωή!
Η πένα σου χρυσό φτερό μίλησε μόνο για αλήθεια,
το πνεύμα σου απλώθηκε και έγινε συνήθεια.
Παράδοση για τα παιδιά, γνώση για τους μεγάλους
ορίζοντες πλατύτερους δεν θα’ βρουν τέτοιους άλλους.
Της ψυχής σου η ομορφιά αθάνατη θα μείνει
και τ’ όνομά σου έχει γραφτεί στου καθενός τη μνήμη.
Τάφος απέριττος βαθύς το σώμα σου σκεπάζει,
μα το πνεύμα σου Ελεύθερο το σύμπαν αγκαλιάζει!

Όλγα Κανελλοπούλου-Ντινοδήμου
Από το βιβλίο «Μικρές Ζωές Μεγάλες Πνοές», 1980

Εφημερίδα «Καθημερινή», 18/03/2018

«Σ’ αυτούς τους ταραγμένους καιρούς όχι μόνο για τον τόπο μας αλλά για την Ευρώπη και τον Κόσμο ολόκληρο, αυτό που πρέπει να κρατήσουμε από τον Νίκο Καζαντζάκη είναι το αδάμαστο πνεύμα του. Πνεύμα που υπερασπίστηκε την ελευθερία και που αναζήτησε διαρκώς την αλήθεια. Αυτές οι δύο έννοιες, αυτοί οι δύο αγώνες ταιριάζουν πολύ περισσότερο σήμερα, ακόμα κι από την εποχή του Καζαντζάκη, στον Άνθρωπο. Τον Άνθρωπο που δοκιμάζεται. Φαντάζομαι ότι όλοι πρέπει να ξαναγυρίσουμε πάλι σ’ αυτά που είχε πει. Να τα σκεφθούμε με το σημερινό μάτι, για να καταλάβουμε πόσο ο Καζαντζάκης παραμένει
επίκαιρος».
Προκόπης Παυλόπουλος, Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Μυρτιά (Κρήτη), 29 Ιουλίου 2017.

«… Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι σήμερα μια κορυφαία μορφή μέσα στον κόσμο της τέχνης. Είναι ένας εθνικός ευεργέτης για την Ελλάδα. Και εθνική ευεργεσία λογαριάζεται το να υψούται ένας δημιουργός σε επίπεδο ώστε να γίνεται παγκόσμιο είδωλο. Και να δένεται με το όνομά του το όνομα της πατρίδας του».
Έλλη Αλεξίου «Όφις και Κρίνο», Πρόλογος

Εφημερίδα «Ελευθερία Καλαμάτας», 2/4/2018

ΒΙΒΛΙΑ

---

ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ 

Εκδόσεις Καζαντζάκη, Αθήνα 2015

Εκδόσεις Καζαντζάκη, Αθήνα, 2015

Εκδόσεις Καζαντζάκη, Αθήνα, 2015

Εκδόσεις Καζαντζάκη, Αθήνα, 2016

«Toda Raba, Η Μόσχα έκραξε» Ο Καζαντζάκης το έγραψε στα γαλλικά, Εκδόσεις Καμπουράκης, Παρίσι 2017

ΜΕΛΕΤΕΣ

Βιέννη, 2015

Μαδρίτη, 2015

Αθήνα, 2015

«Νίκος Καζαντζάκης από τον Όμηρο στον Σαίξπηρ. Μελέτες για τα Κρητικά Μυθιστορήματα» Από τον Μιχαήλ Πασχάλη, Εκδόσεις Εκίμ, Ηράκλειο 2015

«Έλλη Αλεξίου – Ένας αιώνας ζωής» Από την Εύα Νικολαΐδου, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2015

Zorba Press, Νέα Υόρκη, 2014

Μαρία Πολενάκη

Μαίρη Παναγιώτου

Σ. Ν. Φιλιππίδης Βικελαία Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο, 2017

Messianités: Kafka, Kazantzaki, Boll, Tournier, Kemal. Από τον Jad Hatem, μελέτη στα γαλλικά, Εκδόσεις Orizons, Παρίσι 2015

Miguel Castillo Didier, Santiago, 2017

Γιώργος Στασινάκης, Εκδόσεις Καστανίωτης Αθήνα, 2017

Εκδόσεις Φυλάτος Θεσσαλονίκη 2017

Εκδόσεις Uitgeverij, Groningen 2017

Μάρκος Εμμ. Μαρινάκης, Ηράκλειο Κρήτης, 2017

Μαρία Χατζηαποστόλου: Όταν ο Νίκος Καζαντζάκης συνάντησε τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Αρμός, 2017

Θανάσης Αγάθος: Ο Νίκος Καζαντζάκης στον κινηματογράφο. Gutenberg, Αθήνα 2017

Έλλη Λαμπτρίδη: Σημειώματα στην «Οδύσεια» του Ν. Καζαντζάκη. Εκδόσεις Έμβρυο, Αθήνα 2017

Έρη Σταυροπούλου, Θανάσης Αγάθος: Νίκος Καζαντζάκης, παραμορφώσεις, παραλείψεις, μυθοποιήσεις. Γκοβόστη, Αθήνα 2017

Μαρία Ψάλτη: Νίκος Καζαντζάκης – Κ. Καρυωτάκης. Η «αισιοδοξία» ως αντεστραμένη ασκητική. Μικρή Άρκτος, Αθήνα 2017

Μάρκος Εμ. Μαρινάκης: Δομήνικος Θεοτοκόπουλος & Νίκος Καζαντζάκης, Ηράκλειο 2018

Γιώργος Πράτανος: «Ο ανεπιθύμητος νεκρός» Εκδόσεις Διόπτρα, Αθήνα 2018

Εκδόσεις Κιβωτός της Ορθοδοξίας, Αθήνα 2018

Ηράκλειο, 2018

Εκδόσεις Monemvassia, Montpellier 2018

Miguel Castillo Didier, Santiago 2017

2018

Αθήνα 2019

Αθήνα 2019

Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2019

Γράμμα στον Καζαντζάκη Εκδόσεις Edilivre, Saint-Denis, 2018

Ι.Μ. Χατζηφώτης, Αθήνα 2019

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ

Μετάφραση από τα ελληνικά Hero Hokwerda Εκδόσεις Wereldbibliotheek, Amsterdam, 2015

Μετάφραση από τα ελληνικά René Bouchet Εκδόσεις Cambourakis, Παρίσι, 2015

Μετάφραση από τα ελληνικά Peter Bien Εκδόσεις Simon and Shuster, Νέα Υόρκη, 2015

Μετάφραση από τα ελληνικά Nicola Crocetti Εκδόσεις Crocetti, Μιλάνο, 2015

Μετάφραση από τα ελληνικά Marta Silvia Dios Sanz Εκδόσεις Elhilodariadna, Buenos Aires, 2015

Μετάφραση από τα ελληνικά Elena Lazar Muzel Brailei Editura Istros ,Braila, 2015

Μετάφραση από τα ελληνικά Maia Kakashvili Ο Χριστός ξανασταυρώνεται, Εκδόσεις Κρατικού Πανεπιστημίου Τιφλίδας, Τιφλίδα, 2015

Μετάφραση από τα ελληνικά Elena Lazar Εκδόσεις Humanitas, Βουκουρέστι, 2015

Μετάφραση από τα ελληνικά Bénédicte Hardouin και Ποθητός Ρουμελιώτης Εκδόσεις L’Harmattan, Παρίσι, 2015

Μετάφραση από τα ελληνικά στα πορτογαλικά από την Marisa Ribeiro Donatiello, Σάο Πάολο, 2015

«Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», μετάφραση από τα ελληνικά στα ολλανδικά από τον καθηγητή Hero Hokwerda, Άμστερνταμ, 2016

«Αναφορά στον Γκρέκο», μετάφραση από τα ελληνικά από τον Michel Saunier, πρόλογος της Αθηνάς Βουγιούκα, Παρίσι, 2016

«Μέγας Αλέξανδρος», μετάφραση από τα ελληνικά, Andreas Krause, Αθήνα, 2015

«Ο Τελευταίος Πειρασμός», μετάφραση από τα ελληνικά από τον Michel Saunier, Παρίσι 2016

«Αδερφοφάδες» Μετάφραση από τα ελληνικά Alexandra Medrea Εκδόσεις Humanitas, Βουκουρέστι, 2017

«Όφις και κρίνο», μετάφραση Jacqueline Moatti-Fine, Παρίσι 2017

«Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», Μετάφραση από τα ελληνικά René Bouchet Εκδόσεις Cambourakis, Παρίσι, 2017

Μετάφραση στα πορτογαλικά Silvia Picardino, εκδόσεις Grua, San Paolo, 2017

«Οι Αδερφοφάδες», μετάφραση από τα ελληνικά, Γεωργία Ζερβά Εκδόσεις Nakladatelství Pavel Mervart Πράγα, 2017

«Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» Μετάφραση από τα ελληνικά, Sachiko Fujishita και Yoko Tajima Εκδόσεις Kyobunkan Τόκιο 2017

«Ταξιδεύοντας στην Ιαπωνία και την Κίνα» με επίλογο της Ελένης Καζαντζάκη. Μετάφραση από τα ελληνικά Elena Lazar Εκδόσεις Humanitas, Βουκουρέστι 2018

«Οι Αδερφοφάδες» Μετάφραση Dragomira Valcheva Εκδόσεις Ciela, Σόφια 2018

«Ο Τελευταίος πειρασμός» μετάφραση της Τατία Μτβαρελίτζε Εκδόσεις Intelekti Τιφλίδα, 2018

Μετάφραση από τα ελληνικά, Hero Hokwerda Εδόσεις Wereldbibliotheek Άμστερνταμ 2018

Μετάφραση από τα ελληνικά Gilda Tentorio και Nicola Crocetti Εκδόσεις Crocetti, Μιλάνο 2018

«Όφις και κρίνο», μετάφραση από τα ελληνικά Ivan B. Genov, Εκδόσεις Εnthusiast, Σόφια, 2018

«Ο Βραχόκηπος», μετάφραση από τα γαλλικά στα ρουμάνικα, Alexandra Mercea, Εκδόσεις Humanitas, Βουκουρέστι 2018

Μέγας Αλέξανδρος, μετάφραση από τα ελληνικά στα βουλγάρικα Dragomira Valcheva, Εκδόσεις Ciela, Σόφια 2019